Քննարկվում է Սահմանադրական դատարանի (ՍԴ) դատավորի կառավարության թեկնածուի հարցը, «Ազատության» հետ զրույցում հայտարարեց արդարադատության նախարար Ռուստամ Բադասյանը:
Ստորև՝ հատված հարցազրույցից.
«Ազատություն». - Քննարկվո՞ւմ է Սահմանադրական դատարանի նոր թեկնածուի հարցը:
Ռուստամ Բադասյան. - Այո, ինչպես նախկինում, հիմա էլ քննարկվում է կառավարության թեկնածուի հարցը, դեռ որոշում չկա, լինելուն պես կրկին կտեղեկացնենք:
«Ազատություն». - Օգտատերերից մեկը հարցնում է. «Ասացեք, թե ո՞վ կամ ովքե՞ր էին Սահմանադրական դատարանի դատավորի թեկնածու առաջադրել պարոն Ավետիսյանին»:
Ռուստամ Բադասյան. - Թեկնածությունը պարզ է, որ առաջադրում է կառավարությունը, և պարզ է, որ ցանկացած թեկնածություն քննարկվում է լայն կազմով և կայացվում է որոշում, որը երբեք չի լինում մեկ անձի որոշումով կամ մեկ անձի ներկայացմամբ: Քննարկվել են մի շարք թեկնածություններ և նույն անձի կողմից ներկայացվել են մի քանի թեկնածուներ, այդ թվում՝ իմ կողմից են ներկայացվել թեկնածուներ, և, այո, Վահրամ Ավետիսյանի թեկնածությունը ես եմ ներկայացրել կառավարության քննարկմանը:
«Ազատություն». - Խորհրդարանական ընդդիմությունն էր հենց քննադատում, ասում էր, որ հենց «Իմ քայլը» շատ վատ վարվեց պրոֆեսիոնալների հետ, ԼՀԿ-ից են ասում և նշում են՝ եթե այսպես շարունակվի ոչ մի պրոֆեսիոնալ չի համաձայնվի ընդհանրապես աշխատել պետական համակարգում:
Բադասյան. - Իսկ քննարկումների իմաստը ո՞րն է, այսինքն՝ մենք ուզում ենք, որ ընդհանրապես չմասնակցե՞ն կամ կարծիք չարտահայտե՞ն: Բնական է, որ Ազգային ժողովի պատգամավորները նման իրավունք ունեն իրենց կարծիքը, դիրքորոշումն արտահայտելու, ինչը եղել է այս պարագայում, այսինքն մենք չենք կարող միշտ երաշխավորված ունենալ, եթե կառավարությունը թեկնածու է առաջադրում, կարծում եմ, դա մի բան էլ ժողովրդավարության մասին է խոսում:
«Ազատություն». - Ամեն դեպքում «Իմ քայլը» խմբակցության հետ հանդիպումից հետո թեկնածուն որոշեց հրաժարվել, ի՞նչ եք կարծում, արդյոք իր անաչառության հարցն էր, որ իսկապես այս դեպքում պատգամավորները կասկածի տակ դրեցին:
Բադասյան. - Ոչ, կարծում եմ, որ տարբեր պատճառներով: Պատգամավորների անունից չեմ կարող ասել, ամեն դեպքում կարծում եմ, ամեն պատգամավոր իր կարծիքը տարբեր չափանիշներով է կառուցել և պարոն Ավետիսյանը նշել է, որ իրատեսական չէր իր համար 80 ձայն հավաքելը, դրա համար ինքը նման որոշում է կայացրել:
«Ազատություն». - Իսկ թեկնածություն առաջադրելիս Դուք հաշվի չէի՞ք առել, որ կարող է նաև այսպիսի քննարկումներ լինեն:
Բադասյան. - Հաշվի առել էինք և դրա մասին խոսել էինք թեկնածության քննարկման ընթացքում, բայց հանրային մակարդակում հնչած որևէ փաստարկ, իմ կարծիքով, չէր կարող որևէ խոչընդոտ հանդիսանալ իր թեկնածության քննարկման համար:
«Ազատություն». - Օգտատերերից մեկն էլ հարցնում է. - «Արդեն ակնհայտ է, որ Քոչարյանի դատավարությունը դոփում է տեղում, շաբաթը մեկ անգամ կես օրով նիստ է նշանակվում, ու նույնիսկ արդեն նիստերն են վերածվել թատրոնի: Այսպես որ գնա տեսանելի չէ, թե երբ, օրինակ, դատախազներն իրենց մեղադրական ճառը կասեն ու կսկսվի բուն գործընթացը: Սերժ Սարգսյանի գործով էլ ընդհանրապես գործընթաց տեղի չի ունենում, 1-1,5 ամիսը մեկ նիստ է նշանակվում, որն ինչ-որ պատճառով հետաձգվում է: Դուք այս դատական գործընթացներում խնդիրներ չե՞ք տեսնում և ի՞նչ եք նախատեսում ձեռնարկել»:
Բադասյան. - Դե ձեռնարկելու մասով պետք է ուղղակի տեղեկացնեմ մեր քաղաքացիներին, որ Արդարադատության նախարարությունը այս առումով որևէ լիազորություն չունի դատական գործընթացին խառնվելու: Ինչ վերաբերում է կոնկրետ գործերին, չեմ անդրադառնա առհասարակ դատական քննության ժամկետներին և որոշ քրեական գործերով քննությանը, լինում են դեպքեր, որ օբյեկտիվ հանգամանքներով են պայմանավորված, բայց ես էլ որոշ դեպքերում նկատում եմ կոնկրետ գործի անունը չեմ նշի, ամեն դեպքում տեսնում եմ խուսափողական վարքագիծ կամ քննադատությունից վախենալու ինչ-որ դրսևորումներ, ինչն ակնհայտորեն անթույլատրելի է: Դատավորի առաջին հատկանիշը, կարծում եմ, քննադատությունից չխուսափելն է և քննադատությունից չվախենալն է, անկախ նրանից՝ դատարանն ինչ որոշում կկայացնի և անկախ նրանից ում դուրը չի գա այդ որոշումը:
«Ազատություն». - Հիշեցնենք՝ Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպանների պնդումները՝ իրենք ասում են, որ այս դեպքում հակառակը՝ գործը ձգձգվում է հակառակ պատճառով և այս դեպքում ի՞նչ եք կարծում Աննա Դանիբեկյանի դեպքում խուսափելու այդ հարցը կա՞:
Բադասյան. - Ես կարծիքն արտահայտեցի արդեն և ասացի, որ իմ կարծիքը որևէ կոնկրետ գործի չի վերաբերում, և ես որևէ կոնկրետ գործի մասով որևէ մեկնաբանություն չեմ կատարի, բնականաբար, կարծիքն էլ ներկայացրեցի:
«Ազատություն». - [Օգտատերը գրում է] Հստակորեն հրաժարվեցինք արդարադատական համակարգը դասական վեթինգի ենթարկելու գործընթացից, միևնույն ժամանակ՝ հանրության համար վեթինգը փոխարինող գործառույթներն այդպես էլ մշուշոտ մնացին: Նախկինում տարբեր կոռուպցիոն սխեմաներում մասնակցություն ունեցած դատավորները շարունակում են պաշտոնավարել ու կայացնել կասկածելի վճիռներ <...>: Տպավորություն կա, որ հետհեղափոխական Հայաստանում եզակի ձախողված ոլորտներից մեկը արդարադատության ոլորտն է, որը առաջընթաց գրանցելու փոխարեն գրանցում է միայն հետընթաց՝ անվերջ կանգնելով տարատեսակ փակուղիների առաջ: Իրավիճակը շտկելու կոնկրետ ի՞նչ լուծումներ կան, և ե՞րբ է հանրությունը էականորեն ականատես լինելու այդ փոփոխություններին:
Բադասյան. - Չի դոփում տեղում, դա ակնհայտ է, և ես բնականաբար չեմ պատրաստվում երեք տասնամյակ կուտակված հարցերի պատասխանատվությունը անձամբ կրելու: Ես ուղղակի օգտատիրոջը և մեր բոլոր քաղաքացիներին խնդրում եմ նայել մեկ տարի առաջ առկա իրավիճակը, առհասարակ կուտակված խնդիրների ամբողջականությունը և ինչ ծրագրեր կային դրանք հաղթահարելու առումով, և հիմա նայենք:
Արդարադատության նախարարության կողմից մշակվել է 4 ռազմավարական փաստաթուղթ ոլորտի, որոնցից երկու հիմնականը դատաիրավական և հակակոռուպցիոն ոլորտի բարեփոխումների համապարփակ ռազմավարություններն են և դրանցից բխող գործողությունների ծրագրերը:
Կան իրավաբաններ, կան որոշ իրավապաշտպաններ, որոնք իրավունքի ոլորտի աղանդավորներ են և հասարակության որոշ խմբի համոզել են, որ դատաիրավական ոլորտում հնարավոր է մեկ ամսում կամ երկու ամսում կատարել փոփոխություններ և վերջ դնել տասնամյակներ շարունակ դատական ոլորտի ձախողումներին, և դա կարելի է արագ անել, բայց այ, որոշ պաշտոնյաներ դա խոչընդոտում են, չեն անում, խուսափում են դրանից:
Եթե մենք խուսափում ենք, ապա ինչո՞ւ ենք Դատական օրենսգրքի նման բարեփոխումներ անել, ինչպե՞ս է հնարավոր եղել մեկ տարվա ընթացքում 4 համապարփակ ռազմավարական փաստաթուղթ ընդունել, ինչպե՞ս է հնարավոր եղել «Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքը ընդունել, ուժի մեջ է մտել:
Խնդրում եմ մի հատ նայել՝ մեկ տարի առաջ ինչ իրավիճակ ունեինք, ուր էինք գնում առհասարակ, և հիմա ինչ իրավիճակ ունենք: Եվ ես խնդրում եմ չհավատալ որևէ անձի, ով որ կհայտարարի, որ դատական ոլորտում առաջացած խնդիրները հնարավոր է շատ արագ լուծել: Մոսկվան մեկ օրում չի կառուցվել, և հնարավոր չի նման փոփոխություններ, դա տարիներ տևող շատ դաժան, ամենօրյա աշխատանքի արդյունք կարող է լինել:
Արդարադատության նախարարությունը ոլորտիւ քաղաքականությունն է վարում, բայց չի կարող ամբողջ ոլորտի պատասխանատվությունը կրել, չի կարող Բարձրագույն դատական խորհրդի կամ դատավորների փոխարեն պատասխանատվություն կրել ընթացիկ իրավիճակի համար:
Հաղորդումն ամբողջությամբ կարող եք դիտել այստեղ.
