Իլհամ Ալիևի նախազգուշացումից մեկ շաբաթ անց Բաքուն պաշտոնապես դիմել է Երևանին՝ Երասխի գործարանի շինարարությունը դադարեցնելու պահանջով։
Ադրբեջանի բնապահպանության և բնական պաշարների նախարար Մուխթար Բաբաևը իր հայաստանցի պաշտոնակցին հատուկ նամակ է հղել և դրանում պնդել՝ հայ-ադրբեջանական սահմանի մոտ կառուցվող գործարանի շինարարությունը պետք է անհապաղ դադարեցնել, ապա քննարկել Բաքվին մտահոգող հարցերը։ Այս մասին հայտնում է Ադրբեջանի կառավարության մամլո ծառայությունը։
Ադրբեջանի նախարարների կաբինետի պաշտոնական կայքէջում հրապարակված հաղորդագրության համաձայն՝ նամակում ադրբեջանական կողմը կրկին Էսպոյի կոնվենցիան է վկայակոչել՝ շեշտելով, որ Հայաստանը, որպես այդ փաստաթղթի կողմ, պարտավոր էր Ադրբեջանի հետ համաձայնեցնել մետաղաձուլական գործարանի կառուցումն ու դրա գործունեության հնարավոր ազդեցությունը։
ԿԱՐԴԱՑԵՔ ՆԱԵՎ
«Մենք էստեղից տեղ չենք գնալու»․Երասխի մետաղաձուլական գործարանում բարձրացվեցին ՀՀ և ԱՄՆ դրոշները«Բաքուն պահանջում է դադարեցնել գործարանի շինարարությունը, մինչև հստակեցվի դրա շահագործման հնարավոր ազդեցությունը շրջակա միջավայրի վրա», - նշված է ադրբեջանցի նախարարի ուղերձում։
Շրջակա միջավայրի նախարարությունն՝ ի դեմս նախարար Հակոբ Սիմիդյանի, պաշտոնապես որևէ գրություն չի ստացել, նամակի մասին ադրբեջանական կառավարության մամլո ծառայության հաղորդագրության հրապարակումից մի քանի ժամ անց հայտարարել է գերատեսչության խոսնակ Անի Հակոբյանը։
Անցած ամիս Շրջակա միջավայրի նախարարությունը ի պատասխան ադրբեջանական բողոքների հայտարարել էր, թե գործարանը կառուցվելու է բոլոր բնապահպանական նորմերին ու պահանջներին համապատասխան՝ ներպետական օրենսդրական կարգավորումների շրջանակներում։
Մետաղաձուլական գործարանը դեռ չկառուցված դրա լուրջ բացասական ազդեցության մասին Բաքուն ահազանգում է ամենաբարձր՝ նախագահի մակարդակով։ Մեկ շաբաթ առաջ Ադրբեջանի նախագահը հայտարարել է, թե հայկական կողմը պետք է Ադրբեջանի հետ համաձայնեցնի այն ձեռնարկությունների գործունեությունը, որոնք, իր խոսքով, կարող են բնապահպանական վտանգ ներկայացնել՝ նկատի ունենալով մասնավորապես Երասխում կառուցվող գործարանը։
ԿԱՐԴԱՑԵՔ ՆԱԵՎ
Ադրբեջանը փորձում է բնապահպանական բնույթի մեղադրանքներ ներկայացնել Երևանին. ՓաշինյանԻնչպես այդ գործարանի շինարարությունը, այնպես էլ հայաստանյան տասնյակ հանքավայրերի աշխատանքը դադարեցնելու պահանջով Ադրբեջանի իշխանություններին զուգահեռ այդ երկրի տասնյակ կազմակերպություններ, որոնք իրենց բնապահպաններ և առողջապահության ոլորտի մասնագետներ են ներկայացնում, անցած օրերին բաց նամակով դիմել էին վարչապետ Փաշինյանին։ Կառավարության ղեկավարն էլ ի պատասխան մատնանշել է միջազգային զեկույցներից մեկը և նշել, թե ի տարբերություն Հայաստանի օդի աղտոտվածության առումով Ադրբեջանն է աշխարհի հետնապահներից։
Մինչ այդ Երասխի գործարանը շինարարության առաջին իսկ օրերից ոչ միայն ադրբեջանցի բնապահպանների, այլև ադրբեջանական զինուժի նշանառության տակ է: Այստեղ Ադրբեջանի գնդակոծությունների հետևանքով շաբաթներ առաջ Հնդկաստանի երկու քաղաքացիներ, որ գործարանի շինարարությունում էին աշխատում, բեկորային վիրավորում էին ստացել։
ԿԱՐԴԱՑԵՔ ՆԱԵՎ
Ադրբեջանի զինուժը կրակ է բացել Երասխում կառուցվող գործարանի ուղղությամբ. ՊՆԳործարանի թիրախավորումը ոչ թե բնապահպանական շարժառիթ ունի, այլ զուտ քաղաքական որոշում է, համոզված է հայ-ամերիկյան ներդրումներով իրականացվող նախագծի ղեկավարությունը։ «ՋԻ ԹԻ ԲԻ ՍԹԻԼ» ընկերությունն է կառուցողը։ Երասխում սև մետաղի ջարդոնը կվերամշակեն ու կստանան ամրաններ, այսինքն, արմատուրա։ Ընկերությունը հերքում է ադրբեջանական կողմի մեղադրանքները և հավաստիացնում, որ գործարանի գործունեությունը վնասակար արտանետումներ չի ենթադրում՝ ո՛չ դեպի մթնոլորտ, ո՛չ դեպի շրջակա միջավայր ու պոչամբար: Թափոններ նույնպես չկան։
Ամերիկյան ներդրողները Ադրբեջանից Հայաստանին ուղղված բնապահպանական ահազանգեր հնչեցնողներին հիշեցնում են Ադրբեջանի մայրաքաղաքում՝ գործող «Բաքու սթիլ քոմփանի» անվամբ գործարանի մասին, որը տարեկան 4 անգամ ավելի երկաթ է ձուլում, քան նախատեսվում է ձուլել Երասխի գործարանում և գտնվում է բնակելի տներից ընդամենը 400 մետր հեռավորության վրա: