Նախկին արտգործնախարար Արա Այվազյանը պնդում է, որ այն, որ ինչ-որ փաստաթուղթ կարող է ստորագրվել Գորիս- Կապան ճանապարհը և Սյունիքի Շուռնուխ գյուղի մի հատվածը Ադրբեջանին փոխանցելու մասին, ինքը կամ Արտգործնախարարությունը տեղյակ չի եղել։
«Եղել են քննարկումներ։ Հետագայում պարզվեց, որ հայկական կողմը ստորագրել է ինչ-որ հուշագիր Ադրբեջանի հետ և երևի ռուսական խաղաղապահների հետ, ինչի մասին Արտաքին գործերի նախարարությունը տեղյակ չէր», - «Ազատության» հետ հարցազրույցում ասաց նախկին պաշտոնյան։
Ստորև ներկայացնում ենք հատված Արա Այվազյանի հետ հարցազրույցից
«Ազատություն» - Պարո՛ն Այվազյան, 2020 թվականի դեկտեմբերից Ադրբեջանին անցավ Գորիս-Կապան ճանապարհը, և արդեն 2021-ի հունվարին Ադրբեջանին նաև փոխանցվեց Շուռնուխ գյուղի մի մասը։ Դուք տեղյա՞կ եք, թե իրավական ինչ փաստաթղթերի հիման վրա այս տարածքների հանձնումը, փոխանցումը տեղի ունեցավ։
Արա Այվազյան - Տեսեք, եղել է Անվտանգության խորհրդի նիստ, այդ Անվտանգության խորհրդի նիստը տեղի ունեցավ Արցախում դրան նախորդող նոր ճգնաժամային իրավիճակին, և այդ նիստերից երեք նիստ է եղել, ես երկուսին եմ մասնակցել, ապա մեկնել եմ արտասահման, եղել են քննարկումներ, ես հիմա այդ քննարկումների բովանդակության մասին չեմ կարող բարձրաձայնել, բայց հետագայում պարզվեց, որ հայկական կողմը ստորագրել է ինչ-որ հուշագիր Ադրբեջանի հետ և երևի ռուսական խաղաղապահների հետ, ինչի մասին Արտաքին գործերի նախարարությունը տեղյակ չէր։
«Ազատություն» - Հուշագիր, որով այդ տարածքները փոխանցե՞լ էին Ադրբեջանին։
Արա Այվազյան - Այդպես հայտարարվեց։ Անվտանգության խորհրդի ժամանակ տարբեր սցենարներ էին քննարկվում, որովհետև ադրբեջանցիները պահանջներ էին ներկայացրել, և տարբեր քննարկումներ էին տեղի ունենում, բայց որ ինչ-որ փաստաթուղթ կարող է ստորագրվի, առնվազն ես տեղյակ չեմ եղել, և հետագայում է դա պարզվել։ Եվ երբ պարզվել է, ես դիմել եմ վարչապետի միջոցով Պաշտպանության նախարարության, որ այդ փաստաթուղթը մեզ տրամադրվի։ Իմ պաշտոնավարման մինչև վերջ այդ փաստաթղթերին ես ծանոթ չեմ։
«Ազատություն» - Դուք չե՞ք տեսել այն փաստաթուղթը, որով Գորիս- Կապան ճանապարհը և Շուռնուխ գյուղի մի հատվածը փոխանցվել է Ադրբեջանին և պոստ ֆակտում եք իմացել, որ նման՝ եռակողմ հուշագիր է ստորագրվել։
Արա Այվազյան - Այո, եռակողմ կամ երկկողմ. տեղյակ չեմ անկեղծ։
«Ազատություն» - Առանց սահմանազատման և սահմանագծման որքանո՞վ է այդ հուշագրով այս տարածքների փոխանցումը Ադրբեջանին օրինական։ Կարո՞ղ եք ասել, որ այդ հուշագիրը որևէ իրավական ուժ չունի, որով Հայաստանից տարածքներ են փոխանցվել Ադրբեջանին։ Խոսքը և՛ Շուռնուխի, և՛ Գորիս-Կապան ճանապարհի մասին է։
Արա Այվազյան - Ես չեմ կարող նման բան ասել, որովհետև առաջինը՝ ծանոթ չեմ այդ փաստաթղթին, երկրորդը՝ նման գնահատական պետք է իրավապահները տան։
«Ազատություն» - Այսինքն՝ ձեզանից՝ արտաքին քաղաքական գերատեսչությունից գաղտնի է այդ ամենն իրականացվել։
Արա Այվազյան - Առնվազն փաստաթղթի ստորագրմանը և բովանդակությանը ես տեղյակ չեմ եղել։
«Ազատություն» -Բայց, գիտեիք, որ խոսակցություններ գնում են այդ մասին։
Արա Այվազյան - Քննարկումներ են եղել, որովհետև տարբեր առաջարկներ են եղել այդ ուղղությամբ, էլի ճգնաժամային իրավիճակ էր, ու այդ ճգնաժամը...
«Ազատություն» - Այսինքն՝ Ադրբեջանը պահանջում էր վերադարձնել այդ տարածքները, և մենք պետք է որևէ լուծում տայինք։
Արա Այվազյան - Այո, և իհարկե ռուսական խաղաղապահ առաքելությունը որպես միջնորդ էր հանդես գալիս։
«Ազատություն» - Եթե չտայինք, պատերազմական իրավիճակ է՞ր ստեղծվում։
Արա Այվազյան - Տեսեք, ամեն անգամ ... ամբողջ նպատակն այն էր, որ իրավիճակը տանել դեէսկալացիայի, Հայաստանին պետք է ժամանակ՝ ուղղակի իրավիճակը հանդարտեցնել, վերականգնել մեր կարողությունները՝ ինստիտուցիոնալ և պաշտպանողական, և ցանկացած ճգնաժամ կարող էր առիթ դառնալ նոր էսկալացիայի։
«Ազատություն» - Ուրեմն, ճի՞շտ էր իշխանության կողմից այդ քայլը։
Արա Այվազյան - Ես կարծում եմ՝ ոչ, որովհետև դա համակողմանի չի քննարկվել։ Ես հիմա փակագծերը շատ չեմ կարող բացել, բայց դա նաև խախտում էր նոյեմբերի 9-ին ձեռք բերված համատեղ հայտարարությանը, որտեղ առաջին կետով գրված է, որ զորքերը կանգնում են այնտեղ, որտեղ կանգնում են։
«Ազատություն» - Քանի որ Դուք ասում եք, որ չեք տեսել այդ հուշագիրը, որով փոխանցվեցին այդ տարածքները Ադրբեջանին, բայց քննարկումներին տեղյակ եք եղել. որպես արտգործնախարար՝ Դուք ընդդիմացե՞լ եք, առարկե՞լ եք, ասե՞լ եք, որ դա անթույլատրելի է, որ դա համակողմանի չէ և այլն։
Արա Այվազյան - Ես հատուկ նշել եմ, որ սա նոյեմբերի 9-ի հայտարարության խախտում է, որտեղ պնդել են, որ կողմերը պետք է կանգնեն այնտեղ, որտեղ կանգնում են։
«Ազատություն» - Փաշինյանին դա ասե՞լ եք։
Արա Այվազյան - Ոչ միայն Փաշինյանին, այնտեղ Անվտանգության խորհրդի նիստի մասնակիցներն են ներկա եղել։
