Հայաստանում ավարտված արտահերթ ընտրություններից հետո պաշտոնական Բաքուն չորրորդ օրն է` խոսում է Ռուսաստանի միջնորդությամբ Հայաստանի հետ ձեռք բերված պայմանավորվածությունները կատարելու անհրաժեշտության մասին, ընդգծելով, որ որոշ դրույթների իրագործումը ժամանակից ետ է ընկել:
Թերևս հենց այդ նպատակով է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը երեկ զանգահարել Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին. համենայն դեպս, թե՛ Կրեմլի, թե՛ Ադրբեջանի նախագահականի տարածած հաղորդագրություններում առաջին հերթին ա՛յդ թեման է հիշատակվում:
Նշվում է, մասնավորապես, որ Պուտինն ու Ալիևը դիտարկել են Հայաստանի վարչապետ հետ նոյեմբերի 9-ին և հունվարի11֊ին ձեռք բերված պայմանավորվածությունների իրագործման «գործնական ասպեկտները»: Թե որոնք են դրանք` չի հստակեցվում: Այդուհետ նշվում է, որ Ալիևն ու Պուտինը քննարկել են նաև երկկողմ հարաբերություններին վերաբերող հարցեր և վերահաստատել Ադրբեջանի ու Ռուսաստանի միջև ռազմավարական դաշնակցությունն ամրապնդելու իրենց պատրաստակամությունը:
Ավելի վաղ` նույն օրվա ընթացքում, հեռախոսազրույց էր կայացել երկու երկրների արտգործնախարարների միջև, այս դեպքում ևս Լավրով֊Բայրամով զրույցի առացքային հարցը եռակողմ համաձայնությունների կատարումն է եղել: Ադրբեջանի պահանջը նոյեմբերի 9-ի հայտարարության 9-րդ դրույթն է` տարածաշրջանի բոլոր տնտեսական և տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակման մասին: Ըստ այդ կետի, Հայաստանը պետք է երաշխավորի տրանսպորտային կապերի անվտանգությունը Ադրբեջանի և Նախիջևանի միջև` այդ ճանապարհի հսկողությունը հանձնելով Ռուսաստանի Սահմանապահ ծառայությանը: Բացի այդ, նշվում է, որ կողմերի համաձայնությամբ ապահովվելու է Նախիջևանը Ադրբեջանի հետ կապող տրանսպորտային նոր ուղիների շինարարություն։
Պաշտոնական Բաքուն շարունակ պնդում է, թե խոսքը «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին է, Հայաստանի վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը, մինչդեռ, աբսուրդ է որակում Հայաստանի տարածքով միջանցք ստանալու` Ադրբեջանի նկրտումները:
Բուն քննարկումները` երեք երկրների փոխվարչապետերի մասնակցությամբ, մի քանի շաբաթ է` դադարեցված են: Հայկական կողմի պնդմամբ` սահմանային վերջին լարվածության պատճառով: «Քննարկումների համար համապատասխան մթնոլորտ է պետք», - շաբաթներ առաջ հայտարարել էր Հայաստանի ներկայացուցիչ, փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը:
«Այս իրավիճակում և սահմանում այս իրադրությունների պարագայում, ես չեմ կարծում, որ հնարավոր է կոնստրուկտիվ աշխատանք այդ հարթակում: Այդ իմաստով, վերջին շրջանում կոնտակտները ընդհատվել են այդ հարթակի մասով: Տեսնենք», - ասել էր Գրիգորյանը:
Հայաստանի պաշտոնական ներկայացուցիչը, սակայն, չէր հստակեցրել` արդյոք Երևանը այս հարցը որպես նախապայման է դնում և հրաժարվում է բանակցություններից, մինչև սահմանը հատած ադրբեջանցի զինվորները ետ չգնան: Այս մասին որևէ հիշատակում չկա նաև Ադրբեջանի կամ Ռուսաստանի պաշտոնյաների խոսքում: Ճիշտ հակառակը, Կրեմլի հաղորդագրությամբ՝ երեկվա հեռախոսազրույցում Պուտինն ու Ալիևը հատուկ ուշադրություն են դարձրել տնտեսական կապերի և տրանսպորտային հաղորդակցությունների շուրջ եռակողմ քննարկումների ակտիվացմանը:
«Ընդգծվել է Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի փոխվարչապետերի համատեղ նախագահությամբ աշխատանքային խմբի կարևոր ներդրումը տարածաշրջանի հետկոնֆլիկտային զարգացման գործում»,- հայտարարել է Ռուսաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչությունը:
Աշխատանքային խմբում Ադրբեջանի ներկայացուցիչ, փոխվարչապետ Շահին Մուստաֆաևը, իր հերթին, երեկ հայտարարել էր` Բաքուն հույս ունի, որ եռակողմ ձևաչափով քննարկումները կվերսկսվեն Հայաստանում նոր կառավարության ձևավորումից հետո:
Գրեթե նույն ձևակերպումն է երեկ տվել նաև Ռուսաստանի արտգործնախարարության խոսնակը, երբ լրագրողները հետաքրքրվել են` ինչ է ակնկալում Ռուսաստանը Հայաստանից` Հարավային Կովկասում ստանձնած պարտավորությունների մասով:
«Հիմա Հայաստանի նոր ղեկավար կազմն է դեռ ձևավորվում` ըստ այդ երկրի օրենսդրության: Անհրաժեշտ է սպասել այդ գործընթացի ավարտին», - երեկվա ճեպազրույցում ասել է Մարիա Զախարովան:
Ադրբեջանի արտգործնախարարն արդեն հստակեցրել է` ինչ են ակնկալում Բաքվում Հայաստանի նոր կառավարությունից: «Կարծում ենք, որ այս գործընթացների արդյունքում Հայաստանի իշխանությունը ճիշտ ու իրական եզրակացություններ կանի և կըմբռնի, որ այս քաղաքական ճգնաժամի արմատները խորն են: Դրա պատճառը Հայաստանի կողմից միջազգային իրավունքի ոտնահարումն է և միջազգայնորեն ճանաչված սահմանների խախտումը ռազմական ճանապարհով», - ասել է Բայրամովը, հավելելով` Բաքուն պատրաստ է կարգավորել հարաբերությունները Հայաստանի հետ` երկկողմ սահմանների և տարածքային ամբողջականության ճանաչման դեպքում:
Թուրքիայի կառավարամետ Daily Sabah պարբերականը երեկ գրել է` Թուրքիայի ղեկարությունը խոստանում է ակտիվացնել առևտուրը և բացել Հայաստանի հետ սահմանն ու ներառել Հայաստանը վեցակողմ ձևաչափում, եթե Երևանը խաղաղության պայմանագիր ստորագրի Բաքվի հետ:
