Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հոկտեմբերի 31-ին նամակ է հղել Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին՝ սկսել անհապաղ խորհրդակցություններ՝ սահմանելու աջակցության տեսակները և չափը, որը Ռուսաստանը կարող է հատկացնել Հայաստանին` հիմք ընդունելով Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև դաշնակցային հարաբերությունները և 1997թ. օգոստոսի 29-ի «Բարեկամության, համագործակցության և փոխադարձ աջակցության մասին» պայմանագրի 2-րդ հոդվածը»: Ռուսաստանի ԱԳՆ-ն արձագանքել է, որ դաշնակցային պայմանավորվածությունների համաձայն` ՌԴ-ն անհրաժեշտ ողջ աջակցությունը կցուցաբերի, եթե ռազմական գործողությունները տեղափոխվեն անմիջապես Հայաստանի տարածք:
Այս թեմայի շուրջ «Ազատությունը» զրուցել է Ազգային ժողովի «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Էդմոն Մարուքյանի հետ:
Ստորև ներկայացնում ենք հատվածներ.
«Ազատություն» - Պարոն Մարուքյան, Երևանը Մոսկվային դիմեց աջակցության համար, և ըստ Հայաստանի իշխանությունների` արդեն այդ խորհրդակցությունների փուլն է: Այդ աջակցությունը շատ տարբեր կարող է լինել` հաշվի առնելով, որ Հայաստանը Ռուսաստանի հետ ռազմաքաղաքական համագործակցության տարբեր բնույթի փաստաթղթեր է ստորագրել: Ի՞նչ է պետք ակնկալել կամ ուզել Ռուսաստանից:
Էդմոն Մարուքյան - Ռուսաստանից օրինակ` ես ակնկալում եմ, քանի որ նաև երեկ արտգործնախարար Լավրովը խոսել է այն մասին, որ 2000 վարձկաններ են կռվում այստեղ, և Ռուսաստանը բացեիբաց հարվածում է Սիրիայի Իդլիբում և այլ շրջաններում այդ վարձկանների ճամբարներին, Ռուսաստանը լեգիտիմ իրավունք ունի այդ նույն վարձկաններին հարվածել նաև Լեռնային Ղարաբաղի վրա հարձակվելիս:
«Ազատություն» - Որպես հակաահաբեկչական ակտ:
Էդմոն Մարուքյան - Այո, և ես ակնկալում եմ, որ Ռուսաստանը հարված հասցնի այդ իրենց նշած 2000 ահաբեկիչներին, վարձկաններին, որոնք բերվել են Թուրքիայի կողմից Ադրբեջան և օգտագործվում, զինվում, հարձակվում են մեզ վրա արդեն Շուշիի մոտակայքում: Բնականաբար, վարչապետի նամակը շատ կարևոր է, որովհետև նաև մենք տեսնում ենք, որ Սյունիքի հետ կապված մենք վտանգներ ունենք` Մեղրիից մինչև Դավիթ Բեկ, և բնականաբար Ռուսաստանը` որպես ՀԱՊԿ անդամ երկիր, որպես Հայաստանի հետ ռազմաքաղաքական երկար տարիների դաշնակից, ունի պարտավորություններ այս մասով, ինչից Ռուսաստանը չի հրաժարվում, ասում է` մենք կանենք, մենք պարտավորություններ ունենք:
«Ազատություն» - Բայց ինչպե՞ս է ասում, պարոն Մարուքյան, որ Հայաստանի տարածքում ռազմական գործողություն տեղի չի ունենում, ձեր սահմաններին կանգնած ենք, այդ թվում` Սյունիքին, էլ պահելը ո՞նց է լինում:
Էդմոն Մարուքյան - Այո, բայց նաև այստեղ շատ կարևոր հանգամանք կա, որ վարչապետը պետք է լոբբինգ անի այս հակաահաբեկչական ակցիայի հարցը: Տեսեք, այդ նամակում դա չկար, բայց ես այդ ուղերձը հղել եմ վարչապետին, որ պետք է նաև հակաահաբեկչական մասով մենք շեշտադրում անենք: Տեսեք, եթե լեգիտիմ է Ռուսաստանի համար Սիրիայի ինչ-որ մի անտառում հարվածել ահաբեկիչների ճամբարին, որը նշվում է, որ պատրաստվում էին, որ գան Լեռնային Ղարաբաղ, ապա ինչո՞ւ լեգիտիմ չի այդ նույն ահաբեկիչներին հարվածել այդ նույն Լեռնային Ղարաբաղի տարածքում կամ նեյտրալ տարածքում, որտեղից նրանք շարժվում են դեպի առաջ, որպեսզի գրավեն Լեռնային Ղարաբաղի շրջանները կամ հարակից շրջանները: Հայկական կողմը պետք է աշխատի ռուսական էլիտայի հետ, որ այս հարվածները հասցնեն:
Տեսեք, Ալիևը անընդհատ վերջին մի քանի օրերին հայտարարում է, որ ինքը պատրաստ է դադարեցնել պատերազմը, բայց պահանջում է, որ հայկական կողմը տա դատաներ, այսինքն` ժամկետներ ասի` երբ է դուրս բերելու զորքերը Լաչինից, Քելբաջարից, և այս առումով նրանք գնում են ամենադեստրուկտիվ ճանապարհով: Այսինքն` իրենք մի կողմից պատերազմում են, մյուս կողմից ասում են` հա, եկեք խոսենք, հումանիտար հրադադար, եկեք զրուցենք դրա մասին` ընդհանրապես, բնականաբար, դա չպահելով և մյուս կողմից անընդհատ նոր, ավելի մաքսիմալիստական պայմաններ են առաջ դնում: Այս իրավիճակում մարտական գործողությունների ժամանակ է պետք առավելություններ արձանագրել: Եթե մարտական գործողություններով մենք առավելություն չենք արձանագրում, բանակցային սեղանի շուրջ մենք անբարենպաստ պայմաններով ենք գտնվելու, ոնց որ այսօր ենք գտնվում:
«Ազատություն» - Այսինքն, պարոն Մարուքյան, այն դիսկուրսը, որ պետք է արյունահեղությունը կանգնեցնելու համար այս իրողության հետ հաշվի նստել, որ Ադրբեջանն առաջ է եկել, մենք էլ այդքան զոհ ունենք, և գնալ, ամեն գնով բանակցել ինչ-որ բանի շուրջ, դա մերժո՞ւմ եք այս պահին:
Էդմոն Մարուքյան - Ես չեմ ասում` ես դա մերժում եմ: Ես էլ նման դիսկուրս չեմ էլ տեսնում ըստ էության: Օրինակ` իշխանությունն ի՞նչ նկատի ունի, որ ասում է` հաղթելու ենք, դա ո՞րն է: Կարո՞ղ ենք ասել` հաղթել ենք, եթե հասնենք նախկին բնագծերին` այն, ինչ ունեինք, այդքան զոհերով, այդքան կորուստներով: Ես չգիտեմ` դա հաղթանա՞կ է: Կարո՞ղ ենք ասել` հաղթում ենք, եթե հասնենք նախկին բնագծերին, մի բան էլ մի քանի տարածք էլ ավելացնենք և հետո սկսենք բանակցելը հա՞, այ դա կարող է լինել այդ հաղթանակը: Եթե այսօր այսպես կանգնի պատերազմը, կարո՞ղ ենք ասել, որ դա հաղթանակ է: Վերջին հաշվով մենք իշխանության տեսլականը չգիտենք:
«Ազատություն» - Փակ դռների հետևում էլ այդ տեսլականը չե՞ք լսել: Մի անգամ Անվտանգության խորհդրի նիստին մասնակցել եք:
Էդմոն Մարուքյան - Դրա մասին խոսակցություն չի եղել ըստ էության: Մենք խոսել ենք ենք իրավիճակից: Եթե օրինակ` հիմա մեր պահանջած հաջորդ Ազգային անվտանգության խորհրդի նիստը հրավիրվի, միգուցե նաև դրա մասին կխոսենք, բայց սա փակ խոսելու բան չէ, սա պետք է բաց խոսել, որովհետև պետք է նաև հասարակությունը, որը պատերազմում է ամեն օր, իմանա` երբ որ ասվում է հաղթանակ, դա որն է, որ մենք շարունակենք գնալ դրան: Տեսեք, Ադրբեջանն ասում է իր նպատակը, ինքն ասում է` մենք գնում ենք, մեր հողերը «ազատագրենք», իրենց համար հաղթանակը դա է, ֆիքսելու են` հաղթել են, թե չեն հաղթել: Օրինակ` մեզ համար ո՞րն է, մենք պետք է սկսենք այդ խոսակցությունը:
«Ազատություն» - Եթե վաղը օրինակ` Կրեմլին հաջողվի Փաշինյան-Ալիև հանդիպում կազմակերպել, մենք իմանանք` ինչ օրակարգով է գնում Մոսկվա Փաշինյանը:
Էդմոն Մարուքյան - Իշխանությունը պետք է ինքը ասի` վերջին հաշվով ինչի է ինքը պատրաստ, որտեղ է կարմիր գիծը, վերջին հաշվով նաև այն ընկալումը ես չեմ տեսնում, որ մարդիկ գիտակցեն` ցանկացած դիրք, որ մենք կկորցնենք Արցախում, կվտանգի Հայաստանի անվտանգային համակարգը: Տպավորություն ունեմ, որ մարդիկ մտածում են, որ լավ դե, եթե չի ստացվի պահել այդ շրջանները, այդ 7 շրջանը, դե մեկ է էլի Հայաստանը սենց կլինի, կապրենք: Այդպես չի:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ կարող եք դիտել այստեղ.
