Սպառազինությունների վերահսկման պայմանագիր ստորագրելու Հայաստանի վարչապետի առաջարկին արդեն չորրորդ օրն է` Ադրբեջանից հրապարակավ չեն արձագանքել:
Նիկոլ Փաշինյանն իր այս նոր գաղափարի մասին բարձրաձայնեց անցած շաբաթ կուսակիցների հետ հանդիպմանը, երբ արձանագրեց, որ Բաքվից ամենաբարձր մակարդակով հնչած հայտարարությունները «լրջորեն հարվածում են խաղաղության գործընթացին»: Վարչապետը մտահոգված էր՝ խաղաղության բանակցություններում Իլհամ Ալիևը հայկական առաջարկները մերժում է, դեմ է զորքերի հայելային հետքաշմանը, չի ցանկանում ապառազմականացնել սահմանային շրջանները։
«Ես կարող եմ ուրիշ առաջարկ անել՝ եկեք սպառազինությունների վերահսկման վերաբերյալ պայմանագիր կնքենք, որՀայաստանն ու Ադրբեջանը սպառազինությունների հետ կապված կոնկրետ պայմանավորվածություններ ձեռք բերեն, և մեկը մյուսի՝ այդ պայմանավորվածությունների կատարման վերահսկելու հնարավորություն ունենան», - ասել էր նա։
Վարչապետի առաջարկին նախորդել էին Ադրբեջանի նախագահի հայտարարությունները: Ալիևը մոտ մեկ շաբաթ առաջ տեղական հեռուստաընկերություններին տված հարցազրույցում կրկին պահանջում էր «Զանգեզուրի միջանցք», խոսում ոչ միայն անկլավների վերադարձից, այլև պնդում, թե 44-օրյայից հետո օկուպացված հողատարածքներից հետ չեն գնա, մերժում միջազգային երաշխավորի հայկական առաջարկը: Համաձայն չեն նաև սահմանազատումը 1975 թվականի քարտեզներով իրականացնելուն:
Այս պայմաններում սպառազինությունների վերահսկման պայմանագիր ստորագրելու վարչապետի առաջարկը որքանո՞վ է իրատեսական, և հնարավո՞ր է հայկական կողմն այն դարձնի բանակցություններում քննարկման հարց: Իշխանական պատգամավորներն այսօր հրաժարվում էին այս հարցին պատասխանել: Արտգործնախարարությունից ևս չեն արձագանքում։
Փոխարենը ընդդիմադիր պատգամավոր («Հայաստան» խմբակցություն) Արթուր Խաչատրյանը պնդեց՝ այդ նոր առաջարկով Նիկոլ Փաշինյանը փորձում է ներքին լսարանին համոզել, թե խաղաղության գործընթացը ձախողված չէ:
«Ադրբեջանը Փաշինյանի որևէ առաջարկություն երբեք չի ընդունել։ Հիմք ունենալ ենթադրել, որ ինքը թղթի վրա կհամաձայնի և գործնականում կսահմանափակի սպառազինությունները, անտրամաբանական է։ Մի քանի ամիս առաջ ինքը 1.2 միլիարդի նոր զենք գնելու պայմանագիր է կնքել Իսրայելի հետ, հիմա ի՞նչ, Ալիևը պիտի ասի՝ պարտված Փաշինյա՛ն, դու ինձ ասես՝ ես քանի տանկ, քանի անօդաչու թռչող սարք, քանի ինքնաթիռ և ինքնաձիգ պե՞տք է ունենամ։ Կատակ է՞ անում, ո՞ւմ է Փաշինյանը ծաղրում», - ասաց պատգամավորը։
ԿԱՐԴԱՑԵՔ ՆԱԵՎ Վերջին օրերին Բաքվից հնչող հայտարարությունները պաշտոնական Երևանը համարում է «լրջագույն հարված խաղաղության գործընթացին»
ԿԱՐԴԱՑԵՔ ՆԱԵՎ Stratfor. Հնարավոր է առաջընթաց Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև խաղաղ համաձայնագրի շուրջ, բայց նոր բախումների կամ պատերազմի վտանգը կմնա
Փաշինյանը սպառազինությունների վերահսկման առաջարկին զուգահեռ ասում էր, թե խաղաղության պայմանագրի շուրջ ադրբեջանական առաջարկներից տպավորություն ունեն, որ Բաքուն փորձում է հետագա պատերազմները լեգիտիմացնող փաստաթուղթ ստանալ:
Նաև ռազմական էսկալացիայի ռիսկը հաշվի առնելով է վարչապետը տարբեր առաջարկներ հնչեցնում, կարծում է քաղաքագետ Արեգ Քոչինյանը, բայց Բաքվի դրական արձագանքը գրեթե անհնար է համարում։ Ըստ փորձագետի՝ Փաշինյանը պարզապես ցանկանում է բանակցային գործընթացի շարունակականությունը ապահովել:
«Ադրբեջանի նախագահի հայտարարությունները բավականին դեստրուկտիվ հայտարարություններ են, դրանք բանակցային պրոցեսին, ըստ էության, վնասող են, և հայկական կողմի պատասխանը պահել կոնստրուկտիվի դաշտում և պրոցեսին աջակցող որոշակի գործընթացների տրամաբանության մեջ, բուն բանակցային գործընթացի և դրա միջազգային աջակցության տրամաբանության մեջ բավականին ճիշտ մոտեցում է, բայց դա, ըստ էության, ավելի շատ բանակցային հնարք է», - ասաց նա։
Բանակցային գործընթացում հռետորաբանության կոշտացումից բացի, Արդբեջանը հայտարարում է, որ վերազինում է բանակը։ Ըստ ադրբեջանական լրատվամիջոցների՝ 1 միլիարդ 200 միլիոն արժողությամբ սպառազինության հերթական խմբաքանակը ձեռք է բերվել մոտ երկու ամիս առաջ Իսրայելից: Սրանով հանդերձ Հայաստանից երկու անգամ ավելի ռազմական բյուջե ունեցող Բաքուն դժգոհ է՝ այդ ոլորտում Երևանի գնումներից: Այս փաստից նաև Նիկոլ Փաշինյանն է զարմացած։
«Այսինքն` այստեղ տրամաբանությունը ո՞րն է, որ ՀՀ-ն բանակ չպետք է ունենա՞։ Եթե սա է ընկալումը, ապա կասկածի տակ է դրվում Հայաստանի գոյության իրավունքը, ինչը բացարձակապես անընդունելի է», - ասել էր նա։
Ի դեպ, միմյանց սպառազինությունները վերահսկելու վարչապետի առաջարկից այսօր կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ հետաքրքրվեց ընդդիմադիր պատգամավոր Լևոն Քոչարյանը: Փաշինյանը, սակայն, հարցն անպատասխան թողեց: