Ավելի քան մեկ տարի խաղաղության պայմանագրի շուրջ բանակցող Հայաստանի ու Ադրբեջանի արտգործնախարարները երեկ կրկին միմյանց մեղադրեցին ամենածանր հանցագործությունների մեջ։
Ելույթ ունենալով ՄԱԿ-ի գլխավոր ամբիոնից՝ Արարատ Միրզոյանը պնդեց՝ Ադրբեջանը գնում է պատերազմի ճանապարհով` արհամարհելով միջազգային հանրության կոչերն ու սկզբունքները։
«Բառացիորեն մեկ տարի առաջ հենց այս ամբիոնից ՀՀ վարչապետը ներկայացրեց Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի ինքնիշխան տարածքների նկատմամբ ագրեսիայի և օկուպացիայի փաստը։ Այդ ժամանակվանից իրավիճակն է'լ ավելի է սրվել, և այսօր ես ստիպված եմ ներկայացնել հերթական լայնածավալ հարձակումը, այս անգամ Լեռնային Ղարաբաղի բնիկ ժողովրդի դեմ՝ որպես միջազգային իրավունքի և 2020թ. նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության կոպտագույն խախտում: Սա ի ցույց է դնում Ադրբեջանի անարգանքն ու արհամարհանքը այստեղ՝ Նյու Յորքում, հավաքված միջազգային հանրության նկատմամբ։ Ուղերձը հստակ է՝ «դուք կարող եք խոսել խաղաղության մասին, իսկ մենք կարող ենք գնալ պատերազմի ճանապարհով, և դուք չեք կարողանա որևէ բան փոխել»», - ասաց նա։
ԿԱՐԴԱՑԵՔ ՆԱԵՎ Գուտերեշը կոչ է արել խստորեն պահպանել հրադադարը
Ադրբեջանի արտգործնախարարը քսան րոպեանոց ելույթում 34 անգամ հիշատակեց Հայաստանն ու Հայաստանի իշխանություններին, բոլոր դեպքերում՝ մեղադրանքի տոնով։ Բայրամովը կրկին պնդեց, թե բանակցություններին զուգահեռ «Հայաստանը Լաչինի միջանցքով զենք -զինամթերք է տեղափոխել, մոլորեցրել միջազգային հանրությանը», թե Ղարաբաղում մարդիկ սովամահության են մատնված, «չի հանել իր զորքը Արցախից ու գնացել է ռազմական սադրանքների»։
«Ի պատասխան Ադրբեջանը տեղային հակաահաբակչական գործողություններ ձեռնարկեց՝ ապօրինի ռազմական խմբավորումները չեզոքացնելու, իր ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը պահպանելու և իր բնակիչների անվտանգությունը երաշխավորելու համար։ Այդ միջոցառումները սահմանափակ էին ու համարժեք, բացառապես զինված խմբավորումների դեմ՝ գերճշգրիտ զինամթերքի օգտագործմամբ՝ մարդասիրական օրենքի լիակատար պահպանմամբ», - ասաց նա։
ԿԱՐԴԱՑԵՔ ՆԱԵՎ Սառնաղբյուրի հինգ բնակիչ սպանվել է, այդ թվում՝ երեք երեխա, կան գերեվարվածներ. Արցախի ՄԻՊ
Հակադարձելով Բաքվի պնդումներին, թե Ղարաբաղի դեմ վերջին հարձակման թիրախում միայն զինվորական հենակետերն են եղել, Միրզոյանը ներկայացրեց վերջին տվյալները՝ ավելի քան 200 զոհ և 400 վիրավոր, ադ թվում՝ կանայք ու երեխաներ. - «Հարյուրավոր մարդկանց ճակատագիրը մնում է անորոշ»։
Հիշեցնելով, որ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդը վերջին ամիսներին Ղարաբաղի հարցով մի քանի հրատապ նիստ է գումարել, Խորհրդի անդամների մեծամասնությունը դատապարտել է Լաչինի միջանցքի արդեն 9 ամիս ձգվող արգելափակումն ու Ադրբեջանի ռազմական գործողությունները, Միրզոյանն ընդգծեց՝ միայն խոսքով անհնար է Ալիևին կանգնեցնել, անհրաժեշտ է գործի անցնել։
«Հայաստանը բազմիցս է նախազգուշացրել միջազգային հանրությանը հստակ և գործնական գործողությունների անհրաժեշտության մասին, ներառյալ՝ ՄԱԿ-ի միջգերատեսչական կարիքների գնահատման և փաստահավաք առաքելության՝ Լեռնային Ղարաբաղ գործուղելու մասին: Բայց միջազգային հանրությունը, ՄԱԿ-ը վերջին 9 ամիսների՝ 285 օրերի ընթացքում չկարողացան օգնության հասնել մարդկանց։ Պնդումները, թե ՄԱԿ-ը տեղում ներկա չէ, հետևաբար իրավիճակը ստուգելու հնարավորություն չունի, չեն կարող արդարացում լինել անգործության համար։ ՄԱԿ-ը համընդհանուր մարմին է, որը պետք է աջակցի զանգվածային ոճրագործությունների զոհերին ամբողջ աշխարհում՝ անկախ տարածքի կարգավիճակից», - հայտարարեց արտաքին քաղաքական գերատեսչության ղեկավարը։
Վերջին օրերին պաշտոնական Երևանը խոսում է ՄԱԿ-ի մանդատի ներքո Ղարաբաղում խաղաղապահ ուժեր տեղակայելու մասին: Առայժմ հայտնի չէ` կա նման ծրագիր, կամ եթե քննարկման դրվի, ինչպե՞ս կարձագանքի Մոսկվան, որն ամեն կերպ փորձում է սեփական խաղաղապահների ներկայությունը ապահովագրել:
Բաքուն, իր հերթին, երեկ կրկին պնդեց՝ Ղարաբաղն իր ներքին հարցն է, որը լուծելիս ոչ միջազգային մեխանիզմի կարիք կա, ոչ էլ երաշխիքների։
«Ուզում եմ կրկին վերահաստատել, որ Ադրբեջանը հաստատակամ է վերաինտեգրել Ադրբեջանի Ղարաբաղի շրջանի հայ բնակիչներին՝ վերաբերվելով նրանց որպես իր լիարժեք քաղաքացինեի։ Ադրբեջանի սահմանադրությունը, ազգային օրենսդրությունը և մինչ օրս ստանձնած միջազգային պարտավորությունները ամուր հիմք են ստեղծում սրա համար», - շեշտեց Բայրամովը։
ԿԱՐԴԱՑԵՔ ՆԱԵՎ Արցախցիների կյանքը արտաքին ու ներքին քաղաքական շահերի խաղաքարտ. վերլուծաբանները՝ տարհանման մասին
Պաշտոնական Երևանն ու Արևմուտքը, մինչդեռ, պնդում են՝ Ղարաբաղի հայերի անվտանգությունն ու իրավունքները երաշխավորելու համար միջազային մեխանիզմներ են անհրաժեշտ, եթե այսօր ՄԱԿ-ը գործուն քայլեր չանի, «Ղարաբաղի բնակչությունը կարող է ցեղասպանության ենթարկվել»:
«Եվ դա դեռ վերջը չէ», - զգուշացրեց Հայաստանի արտգործնախարարը. - «Հաջորդ նպատակը կարող է լինել Հայաստանին ստիպողաբար արտատարածքային միջանցք պարտադրելը, միջանցք, որը կանցնի Հայաստանի տարածքով, բայց դուրս կլինի մեր վերահսկողությունից։
<> Սա անընդունելի է Հայաստանի համար և պետք է անընդունելի լինի միջազգային հանրության համար»։