Մատչելիության հղումներ

«Հոսանք չկար, կապն ընդհատվեց լրիվ». Աղավնոն, Բերձորը գրեթե դատարկվել են


Աղավնոն արդեն գրեթե բնակիչներ չունի. գյուղից հեռացածները տարբեր հասցեներում են, հիմնականում անորոշ, ժամանակավոր հասցեներ են։

«Հոսանք չկար, կապն ընդհատվեց լրիվ, ՎիվաՍել-ն անջատեցին, ինտերնետն անջատվեց, ջուրը չկար: Էլ անիմաստ էի ես գտնում: Հա, ցավ է, որ այնտեղից դուրս ես գալիս, բայց դե... ինչ արած», - ասում է Աղավնոյի արդեն նախկին բնակիչ Գայանե Իսախանյանը:

Շաբաթ օրն է Գայանե Իսախանյանը՝ Աղավնոյի դպրոցի դասվարը դուրս եկել գյուղից ընտանիքի հետ, հետո փորձել են հետ գնալ, մի քանի օր էլ վայելել գյուղը. «Բայց դե արդեն ասացին, որ ով դուրս է եկել, մուտքն արգելվում է բոլորի»:

«Վերևից գուցե նայենք». հիմա ամուսնու հետ հրաժեշտի տարբերակներ են մտածում. «Էլ հետդարձի, ինձ թվում է, թե ճամփա չկա, գնանք, վերևից մի հատ նայենք, էդ էլ եթե թողնեն»:

Գայանեն ասում է՝ գյուղի 177 բնակիչների համար հանելուկ մնաց՝ ինչպես նախ օգոստոսի 25 վերջնաժամկետը սահմանվեց, հետո օգոստոսի 25-ն էլ կրճատվեց, ու ամսի 19-ին արդեն գյուղում մնացին հատուկենտ տղամարդիկ. «Աղավնոյի բնակիչներով, երեխեքով` սաղն էլ կոտրված, վիրավորված... կարծես թե ուրախացած մեզ հենց հովանավորեցին` 250 հազար տվեցին մարդկանց, որ իրենք արագի մեջ այդ վեշը հանեին»:

Ընտանիքները հեռացել են ռուս խաղաղապահների, ոստիկանների ու հրշեջների աչալուրջ հսկողություն ներքո, որ որևէ մեկը չկարողանա հրդեհել տունը, թեպետ մի քանիսը հաջողացրել են շրջանցել այդ արգելքը: Նոր տները գյուղում մանրահատակով են, արագ են բռնկվում:

«Փողոցները հսկում են երկու, երեք, չորս հոգով, հրշեջ մեքենաները կանգնած փողոցում», - ասում է նա:

Գայանե Իսախանյանը երեք երեխաների, ամուսնու հետ Սյունիքի Տեղ գյուղում` ազգականի տանը մի անկյուն են գտել, մինչև…
Այստեղ ապրելու ու երեք երեխաներին կոկիկ դպրոց ուղարկելու որևէ պայման չկա, ասում է նա. «Սանհանգույց չունենք, բաղնիք չունենք, մի հատ զալ է, մի սենյակ, էնքան որ տեղավորվում ենք»:

Վարձով տուն ունեցողները թվեր է, որ կրակում են, ընտանիքը դեռ տուն չի կարողանում գտնել, ուշանում է նաև պետության խոստացած բնակարանի գնման հավաստագիրը։

«Մեզ անգամ Հայկ Խանումյանը խոստացավ, որ մինչև ամսի 25-ը մեր բնակարանի սերտիֆիկատները մեր ձեռքին կլինի, հիմա էլ զանգում եսմ, ասում են` չգիտենք` երբ կլինի, ոնց կլինի», - պատմեց նա:

Արցախի տարածքային կառավարման նախարարությունից «Ազատությունը» տեղեկացավ՝ մինչև օգոստոսի 25-ը գուցե չստացվի, բայց մինչև ամսվա վերջ Բերձորի ու Աղավնոյի բնակիչները կստանան այդ սերտիֆիկատները, մնում է` 8-12 միլիոն դրամով կարողանան տուն գտնել։ «Սահմանային Տեղ գյուղում էլ չկա»,- ասում է Գայանե Իսախանյանը, բոլորը ամեն ինչ թանկացրել են. «Մենք հայ ենք, վերաբնակիչներ», - հիշեցնում է նա. «Առիթից օգտված մեր հայ ազգն էլ չգիտես` ինչ է անում: Ամեն ինչին էլ հարմարվում ես, կապես, բայց դե մի քիչ էլ խիղճն էլ է լավ բան»:

Աղավնոյի գեղեցիկ առանձնատանը հասցրեցին ապրել ընդամենը մեկ տարի ու մեկ ամիս, մինչև այդ 15 տարի դժվար պայմաններում սպասել ու հավատացել են գյուղի լավ ապագային: Հիմա այդ տնից կիտրոնի ծառն է Տեղ գյուղ հասել, որ բնակարանամուտի նվեր էր:

Գրեթե դատարակվել է ոչ միան Աղավնոն, նաև Բերձորը:

Այսօր քաղաքի խաղաղության հրապարակից հանվեց վերջին հուշարձանը՝ Մարտիկի արձանը: Լաչինի շրջանի Ադրբեջանին հանձնվող տարածքներից վերջին շաբաթների ընթացքում 47 հուշարաձան, խաչքար, մշակութային արժեք է տարհանվել:

Լարիսա Հայրապետյանը 7 հոգանոց ընտանիքի հետ Լաչինում մնացած փոքրաթիվ բնակիչներից է, խանութ ունի հենց կենտրոնում՝ Ստեփանակերտի ճանապարհին: Եթե միջանցքը տեղափոխվում է, գուցե ինքն էլ խանութով տեղափոխվի նոր միջանցքի վրա. «Չենք ուզում Ղարաբաղից դուրս գանք, մենք ուզում ենք Ղարաբաղի մեջ մնալ, այսինքն` այս ճամփան փոխենք էն մի ճամփի վրա, այսինքն` Հին Շենի ճամփի վրա, տեղ ենք ուզել խանութի համար, որ մի բան դնենք, այնտեղ աշխատենք», - նշում է նա:

Բերձոր, Աղավնո, Սուս՝ այս բնակավայրերում մնացած վերջին մի քանի հայերը երկու օր ունեն հեռանալու համար:

Առնչվող թեմաներով

Ուղիղ հեռարձակում

XS
SM
MD
LG