Ազգային ժողովի «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, Արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Ռուբեն Ռուբինյանը «Ազատության» հետ զրույցում ասում է, որ առանց Սահմանադրական դատարանի ճգնաժամի խնդիրը լուծելու որպես հանրություն չենք կարող առաջ շարժվել բարեփոխումների գործընթացում:
Ներկայացնում ենք հատված Ռուբեն Ռուբինյանի հետ հարցազրույցից.
«Ազատություն». - Հատկապես նախկին իշխանությունները՝ «Դաշնակցություն», «Հանրապետական», ասում են, որ վարչապետը բան ու գործ թողած արձակուրդ է վերցրել, քաղաք առ քաղաք ընկած 7 մարդու հարց է լուծում:
Ռուբեն Ռուբինյան. - Ես բնական եմ համարում, որ նախկին իշխանության ներկայացուցիչները դա պիտի ասեն, դա ըստ էության մեթոդ է անլրջացնելու և ապալեգիտիմացնելու գործընթացը, բայց իրականությունը լրիվ հակառակն է. այս գործընթացը 7 մարդու մասին չէ, Հայաստանի Հանրապետության կարևորագույն պետական ինստիտուտներից մեկի շուրջ մեծ խնդիր կա՝ տեղ-տեղ լեգիտիմության, տեղ-տեղ վստահելիության: Առանց այս խնդիրը լուծելու մենք չենք կարող որպես հանրություն առաջ շարժվել մեր ռեֆորմներում, մենք չենք կարող առանց այս խնդիրը լուծելու հույս ունենալ, որ դատական համակարգը կդառնա իրապես անկախ, զարգացած, պրոֆեսիոնալ և այլն: Եվ այդ արգումենտը, որը, ի դեպ, բերում են ոչ միայն նախկին իշխանության ներկայացուցիչները, խորհրդարանական ընդդիմության ներկայացուցիչներն են բերում այդ փաստարկը՝ ինչո՞ւ եք գումար ծախսում և հանրաքվե անում, տնտեսական վնաս եք տալիս:
Այս տրամաբանությամբ ուրեմն ինչո՞ւ էինք մենք ուրեմն հեղափոխություն անում և տնտեսական վնաս բերում, ինչո՞ւ էինք արտահերթ ընտրություններ անում կամ ընդհանրապես ինչո՞ւ ենք ընտրություններ անում, գուցե երբևիցե ընտրություններ չանենք: Այս մտայնությունն ինձ համար կեղծ է, և ակնհայտ է, որ նման հայտարարություններն ուղղված են մեկ բանի՝ ապալեգիտիմացնել հանրաքվեն, մարդկանց փորձել համոզել, որ այն կարևոր չէ, դրված հարցը կարևոր չէ, որպեսզի բավարար քանակով մարդիկ չգնան հանրաքվեի:
«Ազատություն». - «Ոչ»-ի շտաբից մի քանի ահազանգեր, բայց նախ ինքնին այդ շտաբի մասին, ինչպե՞ս կմեկնաբանեք, որ իրավաբաններն են այսպիսի նախաձեռնությամբ հանդես գալիս և հատկապես այն փաստը, որ քարոզարշավ չեն անում:
Ռուբեն Ռուբինյան. - Նախ կարծում եմ՝ այն պահից սկսած, ինչ նրանք «Ոչ»-ի այսպես ասած՝ շտաբ են ձևավորել, նրանք առնվազն այդ իրենց կարգավիճակում որպես իրավաբան չեն հանդես գալիս արդեն, հանդես են գալիս որպես քաղաքական կողմ: Ինչ վերաբերում է հարցի մյուս կողմին, իրականում մեր ընդդիմախոսները, կարող է թվալ, որ մի մասը «Ոչ»-ի քարոզ են անում, մյուս մասը բոյկոտի քարոզ է անում, բայց մեծ հաշվով դա մի տրամաբանությանը և մի վերջնարդյունքի միտված ճակատ է, որը, կարծում եմ, ժողովրդի վստահ կամարտահայտմամբ կջախջախվի:
«Ազատություն». - Դո՞ւք էլ կանեիք այդ պնդումը, ինչպես Ձեր թիմից ոմանք, որ «Ոչ»-ի հետևում նախկինների «ականջներն» են երևում»:
Ռուբեն Ռուբինյան. - Ինչո՞ւ միայն ականջները, ոտքերը, ձեռքերը, գլուխները, ինչ ասես:
«Ազատություն». - Պարո՛ն Ռուբինյան, «ինչո՞ւ եք չարաշահում վարչական ռեսուրսը», ասում է Ռուբեն Մելիքյանը, եթե ուղղաթիռը պետությանն է, իրենց էլ տվեք, թող դրանով գնան մարզեր, կամ Սուրեն Պապիկյանը խորհրդարանի ամբիոնից «Այո»-ի քարոզ է անում, այդ ամբիոնը նաև իրենց տվեք, թող գան, «Ոչ» քարոզեն:
Ռուբեն Ռուբինյան. - Մի շատ կարևոր հանգամանք կա՝ վարչապետն, այո, արձակուրդում է, բայց նա շարունակում է մնալ վարչապետ, որը արձակուրդում է, իսկ վարչապետը, ըստ հենց հանրապետականների ընդունած օրենքի, հատուկ պահպանության տակ գտնվող անձ է, որը, օրինակ, չի կարող հրաժարվել անվտանգությունից, ինչպես օրինակ Ազգային ժողովի նախագահը չի կարող հրաժարվել անվտանգությունից:
«Ազատություն». - Բայց ուղղաթիռից կարող է հրաժարվել, մեքենայով գնալ:
Ռուբեն Ռուբինյան. - Այստեղ արդեն տեխնիկայի հարց է, ուղղաթիռը փոխադրամիջոց է, ինչպես և մեքենան է փոխադրամիջոց, այսինքն՝ ըստ մեր ընդդիմախոսի տրամաբանության, եթե ուղղաթիռով չգնար, գնար ավտոմեքենայով, որի կողքին անվտանգության ավտոմեքենաներն էին, պիտի ասվեր ի՞նչ, տվեք մեզ նույնպես ավտոմեքենա և անվտանգության ավտոմեքենանե՞ր: Չեմ կարծում, որ արժի այսչափ աբսուրդի հասցնել փաստարկները:
«Ազատություն». - Քարոզարշավին շատ տարբեր բաների մասին է խոսվում, որոնք գոնե առաջին հայացքից կարող է թվալ, որ կապ չունեն քվեարկության դրված այդ փոփոխության հետ, օրինակ՝ «եթե Սերժ Սարգսյանը, Ռոբերտ Քոչարյանը թալանչիներ են, այդ ամենը պետք է կոպեկ-կոպեկ վերադարձնել», ինչո՞ւ պետք է ասել «այո», որ նրանք պատժվեն:
Ռուբեն Ռուբինյան. - Բնականաբար, տվյալ թեման ուղիղ կապ չունի հանրաքվեի դրված հարցի հետ, բայց ի վերջո դատական համակարգի հետ կապ ունեցող ամեն ինչ ըստ էության միջնորդավորված կապ ունի հանրաքվեի հարցի հետ, ինչո՞ւ, որովհետև ըստ էության հանրաքվեի հարցով որոշվում է, թե ինչ է լինելու Սահմանադրական դատարանի հետ՝ արդյոք մենք ունենալու ենք այնպիսի Սահմանադրական դատարան, որը համապատասխանում է այն Սահմանադրական դատարանին, որը նկարագրված է Սահմանադրության մեջ, ունենալո՞ւ ենք արդյոք Սահմանադրական դատարան, որը վայելում է քաղաքացիների, հանրության վստահությունը, ունենալո՞ւ ենք Սահմանադրական դատարան, որի դատավորների վերաբերյալ չի լինելու գեթ մեկ կասկած քաղաքական նեյտրալության վերաբերյալ և այլն: Եվ բնականաբար Սահմանադրական դատարանից է նաև կախված ընդհանուր դատական համակարգի բարեփոխման գործընթացը և այլն:
«Ազատություն». - Բայց արդյո՞ք դրան դիմադրել է Սահմանադրական դատարանը՝ ի դեմս Հրայր Թովմասյանի:
Ռուբեն Ռուբինյան. - Ես կարծում եմ վերջին առնվազն մեկ տարվա քննարկումները և հայտարարությունները արված, այդ թվում՝ Հրայր Թովմասյանի, այդ թվում՝ Սահմանադրական դատարանի այլ անդամների, այդ թվում՝ Հրայր Թովմասյանի խորհրդականի, այդ թվում՝ Սահմանադրական դատարանի աշխատակազմի ղեկավարի կողմից քաղաքական բնույթի հայտարարություններ կարող են ողջամիտ կասկած առաջացնել շատերի մոտ, որ այս մարդիկ գուցե և ոչ թղթաբանորեն, բայց հոգեպես և քաղաքականապես շարունակում են մնալ հանրապետական:
<...>
«Գործ ունենք շատ մեծ մասշտաբների երեսպաշտության հետ»
«Ազատություն». - Բրյուսելյան այցի մասին, հատկապես որ Դուք էլ վարչապետի պատվիրակության կազմում էիք: Եվրոպական կողմից հնչե՞լ են մտահոգություններ այս գործընթացի վերաբերյալ, և մասնավորապես՝ որ ինչո՞ւ Վենետիկի հանձնաժողով չդիմեցիք:
Ռուբինյան. - Կարծում եմ՝ մեր եվրոպացի գործընկերների մոտ կա ընկալում առ այն, որ Հայաստանում կա՛ խնդիր Սահմանադրական դատարանի շուրջ ստեղծված, լեգիտիմ խնդիր, և որ խնդիրը լուծելու մեր նպատակը և ընդհանրապես մեր մոտիվացիան այս առումով դրական է:
Ինչ վերաբերում է Վենետիկի հանձնաժողովին՝ մենք դեռ Վենետիկի հանձնաժողովին դիմել-չդիմելու հարց չենք քննարկել, և էս առումով եթե նորություններ լինեն, իսկ նորություններ չեմ բացառում որ կլինեն, կհայտնենք հանրությանը:
«Ազատություն». - Այսինքն՝ անգամ այս փուլում հնարավոր է դեռ ուղարկվի՞ փաստաթուղթը հանձնաժողով, երբ արդեն դրված է քվեարկության:
Ռուբինյան. - Ընդհանրապես, թեորիապես հնարավոր է, այո:
«Ազատություն». - Իսկ ձեզ փոխանցե՞լ են այլոց մտահոգությունները՝ այնտեղ, այդ հանդիպումների ժամանակ:
Ռուբինյան. - Ո՞ւմ նկատի ունեք:
«Ազատություն». - Օրինակ, Սերժ Սարգսյանին նկատի ունեմ, որը Փաշինյանից օրեր առաջ Բրյուսելում էր: Կա՞ն տեղեկություններ, որ նա բողոքել է գործող իշխանություններից:
Ռուբինյան. - Էդպիսի խոսակցություն չի եղել, բայց պայծառատես լինել պետք չէ՝ հասկանալու համար, որ, բնականաբար, հանրապետականները պետք է վազեն տարբեր մայրաքաղաքներ, փորձեն Հայաստանի նոր իշխանություններին ներկայացնել որպես բռնապետներ, որոնք ճնշում են ընդդիմախոսներին, որտեղ ճնշում են խոսքի ազատությունը: Չեմ կարծում, որ նրանց այս մտքերին որևէ մեկը լուրջ է վերաբերվում:
Զվարճալի հանգամանք կա. փաստորեն, ի՞նչ է ստացվում՝ որ, մի կողմից, հանրապետականները կամ նախկին իշխանությունների հետ փոխկապակցված տարբեր շրջանակներ Հայաստանի ներսում, սոցիալական ցանցերում, իրենց պատկանող լրատվամիջոցներում կամ պսևդոլրատվամիջոցներում այսպիսի դիսկուրս են աճեցնում՝ արդեն մեկ տարուց ավել, որ «այ, արտերկրից ներմուծված այս հեղափոխությունը, այս ապօրինի հեղաշրջումը, որը կոչված է մեր ժողովրդին զրկել իր ավանդական արժեքներից, Սորոս, չգիտեմ, Ձմեռ պապ, սատանա՝ բոլորը նրանք անում են սա, այս արևմտյան կեղծ արժեքները», և այլն, և այլն, հետո էս նույն մարդիկ, ովքեր իրենց լրատվամիջոցներով, իրենց սատելիտների կողմից նման հերյուրանքներ են տարածում, հետո գնում են եվրոպական մայրաքաղաքներ ու ասում են՝ «այ, ճնշում են, ճնշում են մեզ, ժողովրդավարությունը վտանգի տակ է»: Գործ ունենք շատ մեծ մասշտաբների երեսպաշտության հետ, ըստ էության:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ կարող եք դիտել այստեղ.