Մատչելիության հղումներ

ԱՄՆ Կոնգրեսում այսօր քվեարկության կդրվի Հայոց ցեղասպանության բանաձևը


ԱՄՆ Կոնգրեսի շենքը Վաշինգտոնում, արխիվ
ԱՄՆ Կոնգրեսի շենքը Վաշինգտոնում, արխիվ

Միացյալ Նահանգների Ներկայացուցիչների տանն այսօր քվեարկության կդրվի Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչող թիվ 296 բանաձևը, որը հեղինակել են դեմոկրատական ու հանրապետական ճամբարների մի խումբ կոնգրեսականներ:

Վերջին անգամ նման բովանդակությամբ փաստաթուղթ Կոնգրեսում քվեարկության էր դրվել 35 տարի առաջ՝ 1984-ին: «Հիմա, երբ Թուրքիան Սիրիայի հյուսիսում հարձակում է նախաձեռնել, որի հետևանքով հարյուրավոր մարդիկ սպանվեցին, հարյուր հազարավորները դարձան փախստական, առավել կարևոր է, որ Ներկայացուցիչների տանը հստակ և ուղիղ խոսք հնչի մարդկության դեմ հանցանքների մասին, անկախ նրանից՝ դա տեղի է ունեցել մեկ դար առաջ, թե մեր օրերում», - հայտարարել են փաստաթղթի հեղինակները՝ կոնգրեսականներ Ադամ Շիֆը, Գաս Բիլիրակիսը, Ֆրենք Փալոնը, Փիթեր Քինգն ու Ջեքի Սփիերը:

Քվերակությունը չսկսված՝ նրանց են միացել նաև Ներկայացուցիչների տան մի խումբ ազդեցիկ օրենսդիրներ:

«Ցեղասպանությունը չճանաչելը խարան է մարդու իրավունքների պաշտպանության հանդեպ մեր վերաբերմունքի վրա», - հայտարարել է Ներկայացուցիչների տան Մարդու իրավունքների հարցերով հանձնաժողովի համանախագահ դեմոկրատ Ջեյմս ՄըքԳովերնը:

«Ժամանակն է Թուրքիային պատասխանատվության կանչել իր արարքների համար», - իր հերթին, պնդել է հանրապետական կոնգրեսական Դոն Բայերը, հավելելով՝ «Կոնգրեսն ու Սպիտակ տունը շատ երկար են լռություն պահպանել այս հարցում»:

Սպիտակ տունը որևէ կերպ չի արձագանքել Ներկայացուցիչների տանը նախատեսված քվեարկությանը, գրել է The Wall Street Journal-ը: Պետդեպարտամենտը, անդրադառնալով հարցին, խուսափել է ցեղասպանություն եզրույթից: «Մեր քաղաքականությունն այս հարցում հստակ է՝ Միացյալ Նահանգները ճանաչում է Մեծ Եղեռնը որպես 20-րդ դարի ամենամեծ վայրագություններից մեկը, մենք սգում ենք 1915 թվականի սարսափելի իրադարձությունների համար և ողջունում իրենց ցավալի պատմության հետ հաշվի նստելու հայերի ու թուրքերի ջանքերը», - WSJ-ին ասել է Պետդեպարտամենտի խոսնակը:

Ամերիկայի Հայ դատի հանձնախմբի գործադիր տնօրեն Արամ Համբարյանը զգուշավոր լավատեսությամբ է արձագանքել Պետդեպի հայտարարությանը, պնդելով՝ այն, ի տարբերություն նախորդների, ոչ թե հրապարակավ ընդդիմացել է փաստաթղթի ընդունմանը, այլ՝ չեզոքություն պահպանել: «Ամերիկան պետք է ուղերձ հղի Էրդողանին մի լեզվով, որը նա հասկանում է, և ընդգծի, որ մենք այլևս չենք հանդուրժելու նրա հանագործությունները», - ասել է Համբարյանը:

Պաշտոնական Անկարան, ինչպես և նախորդ դեպքերում, այս անգամ էլ կոչ է արել Կոնգրեսին զերծ մնալ բանաձևի ընդունումից, զգուշացնելով՝ փաստաթուղթը չի բխում ոչ միայն Հայաստանի և Թուրքիայի, այլև՝ Միացյալ Նահանգների շահերից: «Այս հարցը պետք է թողնել պատմաբաններին», - հայտարարել է Վաշինգտոնում Թուրքիայի դեսպանատունը:

Ի դեպ, մինչ այս Ներկայացուցիչների տունը երկու անգամ՝ 1975-ին և 1984-ին, բանաձևեր է ընդունել Հայոց ցեղասպանության մասին, հետագայում, սակայն, այդ փասաթղթերը հավանություն չեն գտել Սենատում: Տարիներ առաջ՝ 2007-ին և 2010-ին, երբ ամերիկացի օրենսդիրները փորձել էին այս հարցը կրկին դնել քննարկման, Թուրքիան ետ էր կանչել Նահանգներից իր դեսպանին: Այդ ժամանակ փաստաթղթերն անգամ Ներկայացուցիչների տան լիագումար նիստի օրակարգ չէին մտել:

«Այսօրվա քայլով Ներկայացուցիչների տունը կարող է ցույց տալ Թուրքիային, որ Վաշինգտոնին անհնար է վախեցնել, որ Միացյալ Նահանգները չի շեղվում իր քաղաքականությունից, և ամերիկյան սկզբունքները չեն վաճառվում», - քվեարկության նախօրեին հայտարարել է Ամերիկայի Հայ դատի հանձնախմբի գործադիր տնօրեն Արամ Համբարյանը:

XS
SM
MD
LG