Շաբաթ օրը Հայաստանի պաշտպանության նախարարության Տեղեկատվության եւ հասարակայնության հետ կապերի վարչությունից «Ազատություն» ռադիոկայանին փոխանցեցին, որ Հայաստանում ռուսական բազաների տեղակայման մասին 1995 թվականին ստորագրված հայ-ռուսական պայմանագրում կատարվելիք փոփոխությունների նախագիծը ներկայումս հայ-ռուսական բանակցությունների առարկա է։
Ուրբաթ օրը «Ինտերֆաքս» գործակալությունը տեղեկատվություն էր տարածել այն մասին, որ հիշյալ պայմանագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվելու է՝ հասնելով 49 տարվա՝ այժմյան 25-ի փոխարեն։ Բացի այդ, պայմանագրային փոփոխությունների նախագծում ասվում է, որ Հայաստանի տարածքում տեղակայված ռուսական ռազմաբազան, Ռուսաստանի Դաշնության շահերից բխող գործառույթներից բացի, հայկական զորամիավորումների հետ համատեղ պետք է պաշտպանի նաեւ Հայաստանի անվտանգությունը։
«Սա Հայաստանի շահերի հետ ոչ մի առնչություն չունի եւ մեզ ոչինչ չի տա», - «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում Ռուսաստանի ռազմաբազաների տեղակայման ժամկերտի երկարաձգման փաստը այսպես մեկնաբանեց Քաղաքական եւ միջազգային հետազոտությունների հայկական կենտրոնի փորձագետ Ռուբեն Մեհրաբյանը:
«Այս պայմանագրով փաստացի Հայաստանի սուվերենության վերջին նշույլներին ենք մենք հրաժեշտ տալիս», - հավելեց Մեհրաբյանը։
Անդրադառնալով այն հարցին, թե ինչո՞ւ որոշվեց հենց հիմա երկարաձգել պայմանագիրը՝ Մեհրաբյանը կարծիք հայտնեց, թե այստեղ, ի թիվս այլ հարցերի, դեր է ունեցել նաեւ Իրանի շուրջ լարվածության աճը, ու Մոսկվայում ցանկանում են ամրապնդել իրենց դիրքերը Հարավային Կովկասում:
Կովկասի ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Իսկանդարյանը նույնպես կարծում է, որ հայ-ռուսական անվտանգության մեծ պայմանագրի երկարաձգումը Հարավային Կովկասում սեփական ազդեցությունը մեծացնելու՝ Մոսկվայի հերթական խոշոր քայլն է։ Փորձագետը, սակայն, տրամագծորեն հակառակ մոտեցում ունի Հայաստանի համար այս պայմանագրի ռազմա-քաղաքական նշանակության մասին։
«Հայաստանի համար նշված համաձայնության ռազմա-քաղաքական նշանակությունը մեծ է: Ռուսաստանի ռազմա-քաղաքական հովանավորությունը ներկայումս չի կարող ոչ մի բանով փոխարինվել: Անհնար է պատկերացնել, որ ռազմա-քաղաքական այն երաշխիքները, որ տալիս են ռուսները, կտա ՆԱՏՕ-ն, կամ Իրանը, կամ մեկ այլ ռազմա-քաղաքական ուժ», - կարծում է Իսկանդարյանը։
Քիչ հավանական համարելով, որ տեսանելի հեռանկարում ղարաբաղյան ուղղությամբ կարող են վերսկսվել ռազմական գործողությունները՝ փորձագետը կարծում է, որ հերթական այս քայլով Ռուսաստանը փորձում է պահպանել հավասարակշռությունը Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջեւ:
«Նման կարգի պայմանագիրը քաղաքական ոլորտում, իհարկե, ի ցույց է դնում Ռուսաստանի դիրքորոշումը: Սա որոշակի մեսիջ է Թուրքիային ու Ադրբեջանին», - վստահ է Կովկասի ինստիտուտի տնօրենը։
Ուրբաթ օրը «Ինտերֆաքս» գործակալությունը տեղեկատվություն էր տարածել այն մասին, որ հիշյալ պայմանագրի գործողության ժամկետը երկարաձգվելու է՝ հասնելով 49 տարվա՝ այժմյան 25-ի փոխարեն։ Բացի այդ, պայմանագրային փոփոխությունների նախագծում ասվում է, որ Հայաստանի տարածքում տեղակայված ռուսական ռազմաբազան, Ռուսաստանի Դաշնության շահերից բխող գործառույթներից բացի, հայկական զորամիավորումների հետ համատեղ պետք է պաշտպանի նաեւ Հայաստանի անվտանգությունը։
«Պայմանագիրը մեզ ոչինչ չի տա»
«
Մեհրաբյան.
Հայաստանի սուվերենության վերջին նշույլներին ենք հրաժեշտ տալիս...
«Այս պայմանագրով փաստացի Հայաստանի սուվերենության վերջին նշույլներին ենք մենք հրաժեշտ տալիս», - հավելեց Մեհրաբյանը։
Անդրադառնալով այն հարցին, թե ինչո՞ւ որոշվեց հենց հիմա երկարաձգել պայմանագիրը՝ Մեհրաբյանը կարծիք հայտնեց, թե այստեղ, ի թիվս այլ հարցերի, դեր է ունեցել նաեւ Իրանի շուրջ լարվածության աճը, ու Մոսկվայում ցանկանում են ամրապնդել իրենց դիրքերը Հարավային Կովկասում:
«Ռազմա-քաղաքական նշանակությունը մեծ է»
Կովկասի ինստիտուտի տնօրեն Ալեքսանդր Իսկանդարյանը նույնպես կարծում է, որ հայ-ռուսական անվտանգության մեծ պայմանագրի երկարաձգումը Հարավային Կովկասում սեփական ազդեցությունը մեծացնելու՝ Մոսկվայի հերթական խոշոր քայլն է։ Փորձագետը, սակայն, տրամագծորեն հակառակ մոտեցում ունի Հայաստանի համար այս պայմանագրի ռազմա-քաղաքական նշանակության մասին։
«Հայաստանի համար նշված համաձայնության ռազմա-քաղաքական նշանակությունը մեծ է: Ռուսաստանի ռազմա-քաղաքական հովանավորությունը ներկայումս չի կարող ոչ մի բանով փոխարինվել: Անհնար է պատկերացնել, որ ռազմա-քաղաքական այն երաշխիքները, որ տալիս են ռուսները, կտա ՆԱՏՕ-ն, կամ Իրանը, կամ մեկ այլ ռազմա-քաղաքական ուժ», - կարծում է Իսկանդարյանը։
Իսկանդարյան.
Սա որոշակի մեսիջ է Թուրքիային ու Ադրբեջանին ...
«Նման կարգի պայմանագիրը քաղաքական ոլորտում, իհարկե, ի ցույց է դնում Ռուսաստանի դիրքորոշումը: Սա որոշակի մեսիջ է Թուրքիային ու Ադրբեջանին», - վստահ է Կովկասի ինստիտուտի տնօրենը։