Այս շաբաթ, 7 տարվա ընդմիջումից հետո, Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը կժամանի Բաքու: Ինչպես քիչ առաջ հաղորդեց Կրեմլի պաշտոնական կայքէջը, ռուսաստանյան պետության ղեկավարի աշխատանքային այցը Ադրբեջան տեղի կունենա վաղը, թեև ավելի վաղ որոշ ռուսական լրատվամիջոցներ պնդում էին, թե այցը մեկնարկելու է այսօր:
Նշենք, որ Պուտինի այս այցի ինտրիգը ոչ միայն ժամկետների մեջ է, այլև՝ երթուղու: Ըստ ռուսական աղբյուրների՝ այս անգամ Վլադիմիր Վլադիմիրովիչը Բաքու կհասնի ոչ թե ինքնաթիռով, այլ մարտական նավով` կտրելով Կասպից ծովը: Այն, որ ռուսական նավերն այսօր Բաքու են մտնելու, օրեր առաջ հաստատեց նաև այդ երկրում Ռուսաստանի դեսպանատունը՝ ընդգծելով, թե Կասպյան նավատորմի շքերթը նպատակ ունի ամրապնդել ու զարգացնել երկկողմ բարեկամական կապերը: Ադրբեջանական, ռուսական ու նաև թուրքական մի շարք լրատվամիջոցներ այժմ հաղորդում են, թե Պուտինը Ադրբեջան է գալիս հենց այս նավերի շքերթը գլխավորող հրթիռային «Դաղստան» ռազմանավով՝ ևս մեկ անգամ ի ցույց դնելու Ռուսաստանի հզորությունն ու կարողությունը Մոսկվայի համար առանցքային նշանակություն ունեցող Կովկասյան տարածաշրջանում:
Այցի մանրամասներից բացի, առայժմ մշուշոտ է նաև դրա օրակարգը: «Կարծում եմ՝ Ալիև - Պուտին հանդիպման հիմնական նպատակն է բարելավել երկկողմ հարաբերություններում առկա մթնոլորտն ու վերացնել բացասական նստվածքը, որն առաջացել էր Գաբալայի ռադիոլոկացիոն կայանի վարձակալման շուրջ անհամաձայնությունից ու Բաքու - Նովոռոսիյսկ նավթամուղի գործարկումը կասեցնելուց հետո», - «Ազատություն» ռադիոկայանի ռուսական ծառայության հետ զրույցում ասել է ամերիկացի փորձագետ, Նյու Յորքի համալսարանի պրոֆեսոր Ռաժանո Մենոն՝ հավելելով, որ, այդուամենայնիվ, հնարավոր է՝ որոշ պայմանավորվածություններ ձեռք բերվեն էներգետիկ ոլորտում:
Ավելի վաղ ադրբեջանական աղբյուրները հաղորդել էին, որ Ռուսաստանը հեռահար նպատակներ ունի Ադրբեջանի էներգետիկ շուկա մտնելու վերաբերյալ, և որ ռուսական խոշորագույն ընկերություններից մեկը՝ "Роснефть"-ը, լրջորեն հետաքրքված է Ադրբեջանում վերջերս հայտնաբերված Ապշերոն գազային հանքավայրի շահագործմամբ, ինչպես նաև գազի հարուստ պաշարներ ունեցող Շահ-դենիզ 2-ում բաժնեմաս ձեռք բերելու հարցով:
Պուտինի այցի նախապատրաստական աշխատանքներին մասնակցող ադրբեջանցի մի դիվանագետ, մասնավորապես, օրեր առաջ «Թուրան» լրատվական գործակալությանը հայտնել էր, որ ռուսական կապիտալի ներգրավման հարցը լինելու է Վլադիմիր Վլադիմիրովիչի օրակարգի հիմնական թեմաներից մեկը, և չի բացառվում, որ այս մասին կողմերը ի վերջո երկկողմ հուշագիր ստորագրեն:
Նշենք, որ Ռուսաստանի նախագահի այցից շաբաթներ առաջ արդեն Բաքու էր ժամանել "Роснефть"-ի ղեկավար Իգոր Սեչինը, ով համարվում է Պուտինի մերձավոր դաշնակիցներից մեկը և նրա կողքին է դեռևս 90-ականներից՝ Սանկտ Պետերբուրգի քաղաքապետարանում աշխատած տարիներից: Ընդ որում, խոսելով Կրեմլի նկրտումներից՝ ադրբեջանցի վերլուծաբանները պատահական չեն համարում այն հանգամանքը, որ Պուտինը Բաքու է ժամանում հենց հիմա՝ հոկտեմբերին կայանալիք նախագահական ընտրություններից առաջ:
«Այցի ժամկետը շատ հաջող է ընտրված», - ռուսական «Նեզավիսիմայա գազետա»-ին անցած շաբաթ ասել է հայր Ալիևի միջազգային հարցերով խորհրդական Վաֆա Գուլուզադեն ու կանխատեսել, թե Մոսկվան կփորձի իր համար շահեկան պայմանավորվածություններ կորզել՝ օգտվելով այն հանգամանքից, որ Ադրբեջանն այժմ գտնվում է ընտրության շեմին:
Նշենք, որ Պուտինի այս այցի ինտրիգը ոչ միայն ժամկետների մեջ է, այլև՝ երթուղու: Ըստ ռուսական աղբյուրների՝ այս անգամ Վլադիմիր Վլադիմիրովիչը Բաքու կհասնի ոչ թե ինքնաթիռով, այլ մարտական նավով` կտրելով Կասպից ծովը: Այն, որ ռուսական նավերն այսօր Բաքու են մտնելու, օրեր առաջ հաստատեց նաև այդ երկրում Ռուսաստանի դեսպանատունը՝ ընդգծելով, թե Կասպյան նավատորմի շքերթը նպատակ ունի ամրապնդել ու զարգացնել երկկողմ բարեկամական կապերը: Ադրբեջանական, ռուսական ու նաև թուրքական մի շարք լրատվամիջոցներ այժմ հաղորդում են, թե Պուտինը Ադրբեջան է գալիս հենց այս նավերի շքերթը գլխավորող հրթիռային «Դաղստան» ռազմանավով՝ ևս մեկ անգամ ի ցույց դնելու Ռուսաստանի հզորությունն ու կարողությունը Մոսկվայի համար առանցքային նշանակություն ունեցող Կովկասյան տարածաշրջանում:
Այցի մանրամասներից բացի, առայժմ մշուշոտ է նաև դրա օրակարգը: «Կարծում եմ՝ Ալիև - Պուտին հանդիպման հիմնական նպատակն է բարելավել երկկողմ հարաբերություններում առկա մթնոլորտն ու վերացնել բացասական նստվածքը, որն առաջացել էր Գաբալայի ռադիոլոկացիոն կայանի վարձակալման շուրջ անհամաձայնությունից ու Բաքու - Նովոռոսիյսկ նավթամուղի գործարկումը կասեցնելուց հետո», - «Ազատություն» ռադիոկայանի ռուսական ծառայության հետ զրույցում ասել է ամերիկացի փորձագետ, Նյու Յորքի համալսարանի պրոֆեսոր Ռաժանո Մենոն՝ հավելելով, որ, այդուամենայնիվ, հնարավոր է՝ որոշ պայմանավորվածություններ ձեռք բերվեն էներգետիկ ոլորտում:
Ավելի վաղ ադրբեջանական աղբյուրները հաղորդել էին, որ Ռուսաստանը հեռահար նպատակներ ունի Ադրբեջանի էներգետիկ շուկա մտնելու վերաբերյալ, և որ ռուսական խոշորագույն ընկերություններից մեկը՝ "Роснефть"-ը, լրջորեն հետաքրքված է Ադրբեջանում վերջերս հայտնաբերված Ապշերոն գազային հանքավայրի շահագործմամբ, ինչպես նաև գազի հարուստ պաշարներ ունեցող Շահ-դենիզ 2-ում բաժնեմաս ձեռք բերելու հարցով:
Պուտինի այցի նախապատրաստական աշխատանքներին մասնակցող ադրբեջանցի մի դիվանագետ, մասնավորապես, օրեր առաջ «Թուրան» լրատվական գործակալությանը հայտնել էր, որ ռուսական կապիտալի ներգրավման հարցը լինելու է Վլադիմիր Վլադիմիրովիչի օրակարգի հիմնական թեմաներից մեկը, և չի բացառվում, որ այս մասին կողմերը ի վերջո երկկողմ հուշագիր ստորագրեն:
Նշենք, որ Ռուսաստանի նախագահի այցից շաբաթներ առաջ արդեն Բաքու էր ժամանել "Роснефть"-ի ղեկավար Իգոր Սեչինը, ով համարվում է Պուտինի մերձավոր դաշնակիցներից մեկը և նրա կողքին է դեռևս 90-ականներից՝ Սանկտ Պետերբուրգի քաղաքապետարանում աշխատած տարիներից: Ընդ որում, խոսելով Կրեմլի նկրտումներից՝ ադրբեջանցի վերլուծաբանները պատահական չեն համարում այն հանգամանքը, որ Պուտինը Բաքու է ժամանում հենց հիմա՝ հոկտեմբերին կայանալիք նախագահական ընտրություններից առաջ:
«Այցի ժամկետը շատ հաջող է ընտրված», - ռուսական «Նեզավիսիմայա գազետա»-ին անցած շաբաթ ասել է հայր Ալիևի միջազգային հարցերով խորհրդական Վաֆա Գուլուզադեն ու կանխատեսել, թե Մոսկվան կփորձի իր համար շահեկան պայմանավորվածություններ կորզել՝ օգտվելով այն հանգամանքից, որ Ադրբեջանն այժմ գտնվում է ընտրության շեմին: