«Երեխեքին ասեցի՝ եթե արկերի ձայնը լսում ես, ուրեմն ողջ ես մնալու». փոխգնդապետ Արամ Առուշանյանի այրի

Էլլադա Դադայանը քրող երեխաների հետ Երևանում

Էլլադա Դադայանը պատերազմի առաջին օրը իր մեքենայով կրակի ու արկերի փոշու միջով Մարտակերտից դուրս է բերել իր ու քույրերի բոլոր երեխաներին: Մեքենայի 9 ուղևորներից ոչ ոք չի հիշում, թե ինչպես են այդքանով մեքենայի մեջ տեղավորվել ու հասել Երևան:

«Չորս ընտանիքի էրեխա եմ բերել Էրևան ես մենակ: Իմ քույրերի էրեխեքն են, իրանք բուժքույր են, մնացել են, մինչև այսօր ընտեղ են, իրանց ամուսինների հետ», - պատմում է Դադայանը:

Էլլադան ասում է, որ երեխաներին կրակի տակից դուրս բերելիս ամուսնու խոսքերն է հիշել` եթե արկերի ձայն ու ալիքը լսում ես, ուրեմն ողջ ես մնալու. – «Արկերը սենց մեքենայի վրով... ձենը, դղրդոցը: Էդ պահին էրեխեքը սենց բաներ են անում, որ վսյո, մեռնում ենք: Ասեցի` չէ, ցավդ տանեմ: Հիշեցի, որ ամուսինս` Արամը ապրիլյան պատերազմում նորից որ վայրագ շները հարձակվեցին, ասում էր` որ լսում ես, ուրեմն ձեզ չի կպել: Էդ նույն բանը փոխանցեցի էրեխեքին»:

Էլլադան Ապրիլյան պատերազմի մասնակից, հրետանավոր Արամ Առուշանյանի այրին է: Փոխգնդապետ Առուշանյանը Արցախի բոլոր հաղթանակներին է մասնակցել` Մարտակերտի, Քարվաճառի ազատագրմանը: Նրա գլխավորությամբ է կազմավորվել «Եղնիկներ» գնդի հրետանին: Ապրիլյան պատերազմի ժամանակ զոհվեց Մատաղիսում:

Էլլադան ասում է, որ այսօր ամուսնու ընկերներն են առաջնագծում` արդեն իրենց որդիների հետ: Նա վստահ է, որ ամուսինն էլ այնտեղ կլիներ, իսկ իրենք` Մարտակերտում, ինչպես Ապրիլյան պատերազմի ժամանակ էր, երբ շենքում միայն ինքն ու իրենց չորս երեխաներն էին մնացել:

Էլլադայի համար պատերազմը չավարտվող դժոխք է, Մարտակերտում չորս երեխաներին շենքի տարբեր հատվածներում էր տեղավորել, որ եթե մի բան պատահի.... – «Տղա աղջիկ էրեխեքին բաժանել էի Ապրիլյանի վախտ, որ գոնե մի զույգը կենդանի մնային»:

Փոքրը` Արենը Ապրիլյանի ժամանակ հինգ տարեկան էր. – «Նենց եմ գրկել, կորացել, որ հրետակոծությունը դըմբ-դըմբ-դըմբ ու կանգնեց, արդեն հիշում եմ, որ քուրս սենց կճմտում ա, որ էրեխուն խեղդում ես, բաց թող»:

Այս մի պատերազմը, նրա խոսքով, այլ է: Սովորաբար ամեն ինչ սկսվում էր դիրքերից, հետո հասնում բնակավայրեր: Հիմա միանգամից թիրախավորվեցին վաղ առավոտյան հանգիստ քնած մարդիկ:

Այժմ Էլլադայի քույրերն են առաջնագծում, բուժքույրեր են: Վեցամյա Մարիաննան քրոջ աղջիկն է, ընդամենը երկու օր հասցրեց դպրոց գնալ: Եբր բուժքույր մայրիկը կապ է հաստատում, նույնիսկ փոքրերը գիտեն, որ հարցեր տալ չի կարելի, միայն մաղթանքներ:

Էլլադա բոլոր երեխաներին մի տան մեջ հավաքել ու ամեն օր հույս ունի վաղը վերադառնալ Արցախ, իրենց տուն. – «Մենք սուրբ վայրում ենք ապրում: Որովհետև այդտեղ մեր տղաների արյունն ա թափվել... Մենք ոչ թե չենք կարողանում հարձակվել, այլ մենք չենք ուզում պատերազմ: Մենք ոչ թե չենք կարողանում կրակել, այլ մենք չենք ուզում խաղաղ բնակչին վնասել: Բայց որ արդեն դանակը ոսկորին ա հասնում, արդեն մենք պետք ա հակահարված տանք: Պատասխանենք հակառակորդին, որ հասկանա, որ մենք կարող ենք, բայց մենք ուզում ենք խաղաղ ճանապարհով լուծել հարցը»:

Պատերազմի ճանապարհով երեխաներին դուրս բերած Էլլադան ուզում է խաղաղության ճանապարհով հետ վերադառնալ: