«Գյուղացիները վարկ են վերցնում անգամ խանութի պարտքերը փակելու համար»

Your browser doesn’t support HTML5

Գյուղացիներից շատերը բանկերին ունեցած պարտքերի պատճառով զրկվել են տներից, հողամասերից, մեքենաներից

Ձմեռվա մոխրագույն մռայլության մեջ կորած Մրգաշատի գույները խտացնում են գյուղամիջում հավաքված գյուղացիների անորոշ ու հոգսաշատ հայացքները: Զրույցի թեման մեկն է՝ փակել բանկերին կուտակված պարտքերը:

«98 տոկոսը վարկ ունեն», - ասաց գյուղացիներից մեկը:

Մրգաշատցիները երկմտում են․ գյուղատնտեսական վարկերը օգնությո՞ւն են, թե՞ փորձանք գյուղացու գլխին: Թվարկում են բարձր տոկոսներն ու կարճ ժամկետները, կարկուտը, ցուրտը, իրենց տանջանքն ու քրտինքը, պարտքերը, որոնց վերջը չեն էլ տեսնում: 6 հազար 4 հարյուր բնակիչ ունեցող Արմավիրի մարզի այս համայնքի 95 տոկոսը վարկառու է:

«Վերցնում ենք 1.5-2 միլիոն, ես ունեմ այգի, կարկուտը խփեց տարավ, ինձ 50 հազար դրամ փոխհատուցում տվեցին: Ես էդ տարվա տոկոսը չկարողացա տալ մայր գումարից, որ 8 հարյուր հազար պիտի տայի: Ստիպված գնացի նորից ուրիշից 10, 20 տոկոսով վերցրի: Այդպես ժողովուրդը խորտակվել են էս վարկերի մեջ», - «Ազատության» հետ զրույցում ասաց Մրգաշատցիներից մյուսը:

«Հորիզոնով» փակում են «Կամրջի» վարկը, «Կամրջի» վարկով՝ «Արեգակինը», «Արեգակինով»՝ «Ֆինկայինը»․․․Շղթայական ռեակցիան շարունակվում է:

Հայաստանի ագրարագյուղացիական միավորման նախագահ Հրաչ Բերբերյանը «Ազատության» հետ զրույցում նշում է, որ Համաշխարհային բանկը գրեթե 50 միլիոն դոլար է տրամադրել Հայաստանի գյուղատնտեսությանը: Արտոնյալ պայմաններով բանկերին տրված այդ վարկային միջոցները, մինչդեռ, գյուղացուն հասել են բարձր տոկոսադրույքներով:

«18 տոկոսով, 16 տոկոսով, որոնք որ ուղղակի գյուղացու թալան են: Գյուղատնտեսության վարկերը լավագույն դեպքում պետք է, Եվրոպական փորձն ասեմ, 5-6 տոկոս լինեն», - ասաց Բերբերյանը:

Մրգաշատցի Սերոբ Գևորգյանը լարում է հիշողությունը վերցրած վարկերի հերթականությունը թվարկելու համար: Առաջինը 9 տարի առաջ էր, հետո նորերն են եղել՝ 24 տոկոսով, 18, 14: Աշխատում է Մեծամորի ատոմակայանում, ստացած 70 հազար դրամով փակում է ընդամենը վարկի ամսական տոկոսը:

Գյուղացիները նշում են, որ ամեն մի բնական աղետից հետո առնվազն երկու տարի է հարկավոր՝ «խելքի գալու համար»:

Նրանցից շատերը կուտակած պարտքերի պատճառով զրկվել ենտներից, հողամասերից, մեքենաներից: Ֆինանսական համակարգի հաշտարարի գրասենյակի ներկայացուցիչ Հրանուշ Աղայանը նշում է, որ այս հարցում գյուղացուն որևէ արտոնյալ պայման չի տրվում․ ինքն է միակ պատասխանատուն բանկի հետ կնքած պայմանագրի համար:

«Գյուղատնտեսական վարկը դիտվում է որպես սովորական վարկ, ոչ սպառողական, որը կողմերի հարաբերություններով է կարգավորվում: Առանձին օրենսդրական ակտ չկա, որը որ պաշտպանի գյուղացիների շահերը», - ասաց Հրանուշ Աղայանը:

Գյուղացիներին չեն էլ հետաքրքրում օրենսդրական բացերը կամ իրավական կարգավորումները: Գյուղում ամենաքննարկվող թեման հիմա դրամի արժեզրկումն է: Դոլարով և եվրոյով վեցրած վարկերը նրանց համար ավելի թանկ կարժենան:

Գյուղի խանութպան Թաթուլ Սողոմոնյանն էլ էլեկտրական ջեռուցիչի մոտ սառած ձեռքերը տաքացնելով ու խորը հոգոց հանելով՝ ասում է, որ վարկ են վերցնում անգամ խանութի պարտքերը փակելու համար: