Zaman. «Պուտինն ու Օբաման հազիվ թե մասնակցեն Էրդողանի պաշտոնամուտի արարողությանը»

Վլադիմիր Պուտինն ու Բարաք Օբաման մի քանի տասնյակ այլ պետությունների ղեկավարների շարքում հրավիրված են Թուրքիայի նորընտիր նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի՝ օգոստոսի 28-ին կայանալիք երդմանակալության արարողությանը: Այս մասին տեղեկացնում է թուրքական Zaman օրաթերթը, նշելով, որ ըստ Թուրքիայի արտգործնախարարությանը մոտ կանգնած աղբյուրների՝ թե՛ Միացյալ Նահանգների, և թե՛ Ռուսաստանի նախագահները Անկարայում կազմակերպվող հանդիսավոր միջոցառմանը չեն մասնակցի՝ փոխարենը բարձրաստիճան պաշտոնյաներից ու դիվանագետներից կազմված պատվիրակություններ ուղարկելով Թուրքիա:

Թուրքական մամուլը նկատում է, որ սա առաջին դեպքը կլինի երկրի պատմության մեջ, երբ նախագահի երդմնակալության արարողությունը կազմակերպված է լինելու մեծ շուքով:

«Նախկինում, երբ նախագահներին խորհրդարանն էր ընտրում, նրանց երդման արարողությանը մեծ ուշադրություն չէր դարձվում», - գրում է Zaman-ը՝ հավելելով, որ նույնիսկ Միացյալ Նահանգների և Ռուսաստանի նախագահների բացակայության պայմաններում պետություններից ղեկավարների պակաս Էրդողանի երդմնակալության արարողության ժամանակ չի զգացվի:

«Ակնկալվում է, որ արարողությանը ներկա են լինելու Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն ու Հյուսիսային Կիպրոսի թուրքական հանրապետության ղեկավար Դերվիշ Էրօղլուն: Անկարա կժամանեն Պարսից ծոցի մի շարք պետությունների ղեկավարներ, ինչպես նաև նախագահներ նախկին խորհրդային հանրապետություններից: Մասնավորապես, ակնկալվում է, որ արարողությանը ներկա կլինի Ղրղըզստանի նախագահ Ալմազ Աթանբաևը: Վերջինն, ի դեպ, ուղեկցում էր Էրդողանին օգոստոսի 11-ին՝ նրա ունեցած առաջին հետընտրական ելույթի ժամանակ», - գրում է թուրքական թերթը:

Եվ քանի դեռ Էրդողանի շրջապատը պատրաստվում է օգոստոսի 28-ին կայանալիք երդմնակալության արարողությանը, թուրքական ընդդիմությունը խոսում է վարչապետի կողմից թույլ տրված նոր օրինախախտումների մասին: Այսպես՝ «Ազգայնական շարժում» կուսակցությունը երեկ երեկոյան դատական հայց է ներկայացրել ընդդեմ Թուրքիայի Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի և կառավարության պաշտոնաթերթի՝ Resmi Gazete-ի:

«Պաշտոնաթերթը Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողվից օգոստոսի 10-ին կայացած ընտրությունների պաշտոնական արդյունքները ստացել է դեռ օգոստոսի 15-ին, սակայն մինչ օրս չի հրապարակել դրանք: Թուրքական ընտրական օրենսգրքի 13-րդ հոդվածի երկրորդ կետի համաձայն այն պահին, երբ քվեարկության պաշտոնական արդյունքները հայտնվում են պաշտոնաթերթի էջերում նախագահ ընտրված անձը պետք է հրաժարական ներկայացնի բոլոր կառավարական ու կուսակցական պաշտոններից», - հայտարարում էր «Ազգայնական շարժում» կուսակցության առաջնորդ Դևլեթ Բահչելին՝ հավելելով, թե արդյունքների հրապարակման նման արհեստական ձգձգումը նպատակ ունի նպաստել Էրդողանի ներքաղաքական ծրագրերի անխափան իրագործմանը:

Նման անօրինական գործողությունները վարկաբեում են թե՛ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովը, և թե՛ թուրքական հանրապետության պաշտոնաթերթը: Կոչ ենք անում Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովին դիմել հստակ իրավական և վարչական գործողությունների՝ ստեղծված իրավիճակը շտկելու համար», - հայտարարեց Բահչելին:

Առաջին հայացքից աննշան թվացող իրավական այս դետալը սակայն մեծ կարևորություն ունի թուրքական ներքաղաքական զարգացումների տեսանկյունից: Թուրքական ընդդիմության ներկայացուցիչները պնդում են, որ Էրդողանի շրջապատը արհեստականորեն է ձգձգում նրա հեռացումը կուսակցության ղեկավարի և վարչապետի պաշտոնից՝ ներկուսակցական անցանկալի զարգացումներից խուսափելու և իշխող քաղաքական ուժի ներսում գործող ընդդիմախոսներին՝ նախևառաջ Աբդուլա Գյուլին և նրա կողմնակիցներին չեզոքացնելու նպատակով:

Պաշտոնից հեռացող նախագահն արդեն իսկ հայտարարել է, որ ցանկանում է վերադառնալ հարազատ կուսակցություն, ինչը որոշակի անհանգստություն է առաջացրել «Արդարություն և զարգացում» կուսակցության էրդողանական թևում: Այս ներկուսակցական խմբավորումը անում է հնարավորը, որպեսզի կուսակցության արտահերթ համագումարը կայանա մինչև նորընտիր նախագահի երդմնակալության արարողությունը, ինչը կբացառի Գյուլի հնարավոր պայքարը առաջնորդի թափուր մնացած պաշտոնի համար: Ակնկալվում է, որ Թուրքիայի իշխող կուսակցության արտահերթ համագումարը կայանալու է օգոստոսի 27-ին՝ Էրդողանի երդմնակալության արարողությունից հաշված ժամեր առաջ: