Նախկին խորհրդային երկրներում տեղեկատվության ազատության իրավիճակը «մռայլ է»

Մամուլի ազատության վիճակը աշխարհում ըստ «Լրագրողներ առանց սահմանների» կազմակերպության

«Լրագրողներ առանց սահմանների» կազմակերպությունը հրապարակել է մամուլի ազատության տարեկան զեկույցը:
Նախկին խորհրդային երկրներում տեղեկատվության ազատության իրավիճակը ընդհանուր առմամբ, դժբախտաբար, մռայլ է և տարեցտարի վատանում է: «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ հարցազրույցում այսպիսի կարծիք է հայտնել «Լրագրողներ առանց սահմանների» կազմակերպության Արևելյան Եվրոպայի ու Կենտրոնական Ասիայի բաժնի ղեկավար Յոհան Բիխրը:

Լրագրողական այս հեղինակավոր կազմակերպությունը, որի կենտրոնակայանը գտնվում է Փարիզում, հրապարակել է մամուլի ազատության այս տարվա զեկույցը: «Ազատություն» ռադիոկայանի` հեռախոսով անցկացրած հարցազրույցում Բիխրը դրական շեշտադրումներով է խոսել միայն Հայաստանի, Վրաստանի, Մոլդովայի և Ղրղըզստանի մասին:

«Այս երկրներում այլակարծությունը նշանակալից աստիճանի վրա է, և համեմատաբար փոքր է պետական գրաքննությունը: Բայց սա, իհարկե, չի նշանակում, թե խնդիրները վերացել են: Հատկապես սոցիալական բևեռացվածության արտացոլումը մամուլում մեծ է, ինչպես նաև այս երկրներում մեծ խնդիր է մնում խմբագրակազմերի անկախությունը», - ասել է Բիխրը:

Մանրամասնելով` նա նշել է, որ Ղրղըզստանում կարիք կա բարձրացնելու խոսքի ազատության աստիճանը: Վրաստանում և Հայաստանում ընտրությունները հանդարտ էին, քան նախորդը: Երկու երկրներում լրագրողների դեմ բռնությունները հազվադեպ էին, պետական հեռարձակող ընկերությունները առաջընթաց են ունեցել:

Գոհացուցիչ համարելով նաև Աֆղանստանի մամուլի բազմակածությունը՝ արևելաեվրոպական ու Կենտրոնական Ասիայի մյուս երկրների մասին Յոհան Բիխրը արտահայտվել է բավական բացասական գհահատականներով:

Ռուսաստանի մասին նա նշում է, որ 2013-ին Ռուսաստանը աչքի է ընկել ռեպրեսիվ օրենքների առատությամբ, որոնք տեղեկատվության ազատության ոլորտը ավելի ու ավելի են նեղացնում: Ավանդական արժեքները օգտագործվում են արդարացնելու համար նոր սահմանափակումները, օրինակ՝ հոմոսեքսուալիզմի քարոզչության քրեականացումը, կրոնի նկատամբ անհարգալից վերաբերմունքը արգելելը: Նա նաև նշում է, որ լրագրողներ են ձերբակալվում՝ կապված իրենց մասնագիտական աշխատանքի հետ:

Ուկրաինայի մասով ընդգծելով, որ վերջին սարսափելի զարգացումների գհահատականները զեկույցում ընդգրկված չեն, նա հավելում է՝ այնուհանդերձ, դրանց նախորդած վերջին ամիսները պարզորոշ ցույց են տալիս, որ առաջատար մամուլի սեփականությունը անցնում է կառավարամետ օլիգարխների ձեռքը, հաճախակի են դարձել լրագրողների դեմ անպատժելի բռնությունները, ինչպես նաև անկախ լրագրողներին վախեցնելու փորձերը:

Ադրբեջանի ու Ղազախստանի մասին Բիխրը նշում է , որ այդ երկրները կանգնած են մամուլի ցանկացած այլակարծությունը արգելելու եզրին:

Նա նշում է, որ Ադրբեջանում նախագահական ընտրություններից առաջ խստորեն ճնշվել են քաղաքական ընդդիմությունը, մարդու իրավունքների ոչ կառավարական կազմակերպությունները և անկախ մամուլը, ճնշումները շարունակվել են նաև ակնհայտորեն կեղծված ընտրություններից հետո: