Խաչատուր Ավետիսյանի «Բալենի» եւ Կոմիտասի «Չինար ես» ստեղծագործություններով 2004 թվականին Բելգիայում սկիզբ առավ «Արաքս» խումբը:
Խմբի հիմնադիրները երկուսն էին՝ դուդուկահար Վարդան Հովհաննիսյանը եւ կիթառահար Տիգրան Տեր-Ստեփանյանը:
«Մեր նվագի մեջ արտահայտվում էր մեր կարոտը: Երկու-երեք գործ միանգամից նվագեցինք` կիթառով եւ դուդուկով, որ մեզ էլ հաճույք պատճառեց, մենք էլ հաճույքով կլսեինք դրանք», - պատմեց խմբի հիմնադիր Տիգրան Տեր-Ստեփանյանը:
Դրանց հաջորդեցին մյուս ստեղծագործությունները եւ խմբի մյուս անդամները՝ հրեա ֆլեյտահարը, ֆլամանդուհի թավջութակահարը եւ հարվածային գործիքների վրա նվագող բրազիլացին:
Հարցին, թե կարողանում են արդյոք նրանք հայկական ստեղծագործությունները «հայերեն» հնչեցնել, Տիգրանը պատասխանեց. - «Պատկերացրեք, որ կարողանում են ու բավականին լավ: Երբեք ոչ մի խոսակցություն չի եղել, որ լավ չեն նվագում: Մի բելգիացի երգչուհի ունենք, որ բավականին լավ հայերեն երգեց «Ծիծեռնակը»: Դե իհարկե, մի քիչ բացատրում ենք վիճակը, տեքստը թարգմանում ենք, բայց ընդհանուր առմամբ լավ են կատարում այդ ստեղծագործությունները»:
Համադրում են հայկական ժողովրդական դուդուկը դասական թավջութակի, ֆլեյտայի ու կիթառի հետ` ստանալով «Ծիծեռնակ»-ի, «Գարուն ա»-ի, «Կռունկներ»-ի ժամանակակից եւ հետաքրքիր հնչողություն:
Ենթադրում էի, որ արտասահմանում գործող հայկական երաժշտություն կատարող խմբի ունկնդիրների մեծամասնությունը հայեր պիտի լինեին, բայց Տիգրանը հակառակը փաստեց. - «Չգիտեմ ցավոք, թե բարեբախտաբար, բայց մեր ունկնդիրները բելգիացիներ են: Հայեր կան, բայց շատ քիչ, մեր համերգներին հայերը երեւի 3-5 տոկոս են կազմում: Ես հասկացել եմ, որ հայերը մաքուր հայկական երաժշտություն չեն սիրում: Կոմիտաս լսելու հավես չունեն»:
Նա նաեւ հավելեց, որ հայ էստրադային երգիչների համերգներին բավականին շատ եւ մեծ քանակությամբ են հաճախում:
«Մեր երաժշտությունը քեֆի երաժշտություն չէ: Երբ հայերը հավաքվում են միասին, պետք է քեֆ անեն, պարեն, մենք նման երաժշտություն չենք նվագում: Մերը ավելի շատ տրամադրության երաժշտություն է», -ասաց Տիգրանը:
Տիգրանը Բելգիայում է ապրում 1989 թվականից: Պատմեց, որ խումբը ստեղծեցին հայկականի նկատմամբ կարոտից: Սկզբում չորսով էին, հիմա հինգով են: Տեսահոլովակներ չունեն, խմբի միակ PR-ը իրենց համերգներն են:
«Մեր միակ տեսահոլովակը մեր ընկերներն են հավաքել: Երբ մեզնից լուսանկար կամ տեսահոլովակ են ուզում, մեր մղձավանջը սկսվում է: Պատճառն այն է, որ խմբի հետ կապված ամեն ինչով միայն ես եմ զբաղվում: Իմ ժամանակն ու ուժերն էլ սահմանափակ են», - պատմեց Տիգրանը:
2005 թվականին ԱՄՆ-ում տեղի ունեցող Armenian music awards-ին La Bris («Քամի») ալբոմն արժանացել է տարվա լավագույն fusion ալբոմ մրցանակին: «Արաքսի» ստեղծագործություններն օգտագործվում են տարբեր ֆիլմերում, հնչում են ռադիոկայանների եթերում, իսկ Երեւանում առաջին անգամ հանդես եկան:
«Մեր նվագի մեջ արտահայտվում էր մեր կարոտը: Երկու-երեք գործ միանգամից նվագեցինք` կիթառով եւ դուդուկով, որ մեզ էլ հաճույք պատճառեց, մենք էլ հաճույքով կլսեինք դրանք», - պատմեց խմբի հիմնադիր Տիգրան Տեր-Ստեփանյանը:
Դրանց հաջորդեցին մյուս ստեղծագործությունները եւ խմբի մյուս անդամները՝ հրեա ֆլեյտահարը, ֆլամանդուհի թավջութակահարը եւ հարվածային գործիքների վրա նվագող բրազիլացին:
Հարցին, թե կարողանում են արդյոք նրանք հայկական ստեղծագործությունները «հայերեն» հնչեցնել, Տիգրանը պատասխանեց. - «Պատկերացրեք, որ կարողանում են ու բավականին լավ: Երբեք ոչ մի խոսակցություն չի եղել, որ լավ չեն նվագում: Մի բելգիացի երգչուհի ունենք, որ բավականին լավ հայերեն երգեց «Ծիծեռնակը»: Դե իհարկե, մի քիչ բացատրում ենք վիճակը, տեքստը թարգմանում ենք, բայց ընդհանուր առմամբ լավ են կատարում այդ ստեղծագործությունները»:
Համադրում են հայկական ժողովրդական դուդուկը դասական թավջութակի, ֆլեյտայի ու կիթառի հետ` ստանալով «Ծիծեռնակ»-ի, «Գարուն ա»-ի, «Կռունկներ»-ի ժամանակակից եւ հետաքրքիր հնչողություն:
Ենթադրում էի, որ արտասահմանում գործող հայկական երաժշտություն կատարող խմբի ունկնդիրների մեծամասնությունը հայեր պիտի լինեին, բայց Տիգրանը հակառակը փաստեց. - «Չգիտեմ ցավոք, թե բարեբախտաբար, բայց մեր ունկնդիրները բելգիացիներ են: Հայեր կան, բայց շատ քիչ, մեր համերգներին հայերը երեւի 3-5 տոկոս են կազմում: Ես հասկացել եմ, որ հայերը մաքուր հայկական երաժշտություն չեն սիրում: Կոմիտաս լսելու հավես չունեն»:
Նա նաեւ հավելեց, որ հայ էստրադային երգիչների համերգներին բավականին շատ եւ մեծ քանակությամբ են հաճախում:
«Մեր երաժշտությունը քեֆի երաժշտություն չէ: Երբ հայերը հավաքվում են միասին, պետք է քեֆ անեն, պարեն, մենք նման երաժշտություն չենք նվագում: Մերը ավելի շատ տրամադրության երաժշտություն է», -ասաց Տիգրանը:
Տիգրանը Բելգիայում է ապրում 1989 թվականից: Պատմեց, որ խումբը ստեղծեցին հայկականի նկատմամբ կարոտից: Սկզբում չորսով էին, հիմա հինգով են: Տեսահոլովակներ չունեն, խմբի միակ PR-ը իրենց համերգներն են:
«Մեր միակ տեսահոլովակը մեր ընկերներն են հավաքել: Երբ մեզնից լուսանկար կամ տեսահոլովակ են ուզում, մեր մղձավանջը սկսվում է: Պատճառն այն է, որ խմբի հետ կապված ամեն ինչով միայն ես եմ զբաղվում: Իմ ժամանակն ու ուժերն էլ սահմանափակ են», - պատմեց Տիգրանը:
2005 թվականին ԱՄՆ-ում տեղի ունեցող Armenian music awards-ին La Bris («Քամի») ալբոմն արժանացել է տարվա լավագույն fusion ալբոմ մրցանակին: «Արաքսի» ստեղծագործություններն օգտագործվում են տարբեր ֆիլմերում, հնչում են ռադիոկայանների եթերում, իսկ Երեւանում առաջին անգամ հանդես եկան:
Your browser doesn’t support HTML5