2007 թվականի առաջին ամիսներին Սերբիան 2,6 միլիոն դոլարի զենք կվաճառի Հայաստանին:
Սերբական «Զաստավա» գործարանի կառավարիչ Դրագոլյուբ Գրույովիչը «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ հարցազրույցում ասաց, որ Հայաստանին հրազեն է վաճառվում, հիմնականում` ավտոմատներ: Նախատեսվում է հունվարի վերջին առաքել առաջին խմբաքանակը: Իսկ մարտին` ամբողջությամբ ավարտել մատակարարումը:
Այս գործարքը Սերբիայում բավականին մեծ աղմուկ էր բարձրացրել: Պայմանագիրը ստորագրվել էր անցած ամռանը, բայց աշնանը Սերբիայի կառավարությունը արգելափակել էր պայմանագրի իրականացումը:
«Զաստավա» ընկերության ղեկավարների համար պարզ չէին արգելափակման պատճառները, քանի որ Հայաստանի հետ համագործակցության մասին պայմանագիրը ավելի վաղ էր ստորագրվել: Առաջին պայմանագիրը ստորագրվել էր 2003 թվականին, եւ դրանով նախատեսված հրազենի առաքումները ավարտվել էին 2006 թվականի ամռանը:
Այս անգամ, ըստ ոչ պաշտոնական աղբյուրների, Սերբիայի ավանդական գործընկեր Ռուսաստանը առարկել էր, որ Սերբիան զենք-զինամթերքի գործարքներ իրականացնի Մոսկվայի կողմից վերահսկվող շուկաներում:
Հոկտեմբերին Սերբիայի արտաքին գործերի նախարարությունը, արգելք դնելով այս գործարքի վրա, հայտարարել էր, թե այդ զենքը «կարող է օգտագործվել ռուսների կամ Ռուսաստանի դեմ»:
Դեկտեմբերի սկզբին «Զաստավա» ընկերության ղեկավարները քննադատեցին Սերբիայի կառավարությանը` Հայաստանի հետ համաձայնեցված գործարքը արգելափակելու համար:
Հետագա դեպքերը սրընթաց զարգացան Բելգրադից 90 կիլոմետր հյուսիս-արեւելքում գտնվող Կրագուջեւաց քաղաքում, որտեղ գտնվում է «Զաստավա» գործարանը:
«Զաստավա»-ի 2600 աշխատողներ գործադուլ հայտարարեցին` կառավարությունից պահանջելով թույլատրել Հայաստանի հետ նախատեսված գործարքի իրականացումը կամ տալ ֆինանսական փոխհատուցում:
Կառավարությունը կտրականապես հրաժարվում էր կատարել նրանց պահանջները:
Դեկտեմբերի 29-ին, սակայն, ըստ «Ասեշիեյթեդ Փրես»-ի, Սերբիայի նախագահ Բորիս Տադիչը հայտարարեց, որ Հայաստանին զենք վաճառելու հարցում Ռուսաստանը տվել է իր համաձայնությունը:
Հրաչ Մելքումյան, Պրահա
Սերբական «Զաստավա» գործարանի կառավարիչ Դրագոլյուբ Գրույովիչը «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ հարցազրույցում ասաց, որ Հայաստանին հրազեն է վաճառվում, հիմնականում` ավտոմատներ: Նախատեսվում է հունվարի վերջին առաքել առաջին խմբաքանակը: Իսկ մարտին` ամբողջությամբ ավարտել մատակարարումը:
Այս գործարքը Սերբիայում բավականին մեծ աղմուկ էր բարձրացրել: Պայմանագիրը ստորագրվել էր անցած ամռանը, բայց աշնանը Սերբիայի կառավարությունը արգելափակել էր պայմանագրի իրականացումը:
«Զաստավա» ընկերության ղեկավարների համար պարզ չէին արգելափակման պատճառները, քանի որ Հայաստանի հետ համագործակցության մասին պայմանագիրը ավելի վաղ էր ստորագրվել: Առաջին պայմանագիրը ստորագրվել էր 2003 թվականին, եւ դրանով նախատեսված հրազենի առաքումները ավարտվել էին 2006 թվականի ամռանը:
Այս անգամ, ըստ ոչ պաշտոնական աղբյուրների, Սերբիայի ավանդական գործընկեր Ռուսաստանը առարկել էր, որ Սերբիան զենք-զինամթերքի գործարքներ իրականացնի Մոսկվայի կողմից վերահսկվող շուկաներում:
Հոկտեմբերին Սերբիայի արտաքին գործերի նախարարությունը, արգելք դնելով այս գործարքի վրա, հայտարարել էր, թե այդ զենքը «կարող է օգտագործվել ռուսների կամ Ռուսաստանի դեմ»:
Դեկտեմբերի սկզբին «Զաստավա» ընկերության ղեկավարները քննադատեցին Սերբիայի կառավարությանը` Հայաստանի հետ համաձայնեցված գործարքը արգելափակելու համար:
Հետագա դեպքերը սրընթաց զարգացան Բելգրադից 90 կիլոմետր հյուսիս-արեւելքում գտնվող Կրագուջեւաց քաղաքում, որտեղ գտնվում է «Զաստավա» գործարանը:
«Զաստավա»-ի 2600 աշխատողներ գործադուլ հայտարարեցին` կառավարությունից պահանջելով թույլատրել Հայաստանի հետ նախատեսված գործարքի իրականացումը կամ տալ ֆինանսական փոխհատուցում:
Կառավարությունը կտրականապես հրաժարվում էր կատարել նրանց պահանջները:
Դեկտեմբերի 29-ին, սակայն, ըստ «Ասեշիեյթեդ Փրես»-ի, Սերբիայի նախագահ Բորիս Տադիչը հայտարարեց, որ Հայաստանին զենք վաճառելու հարցում Ռուսաստանը տվել է իր համաձայնությունը:
Հրաչ Մելքումյան, Պրահա