Տնտեսագետ, Հայ ազգային կոնգրեսի անդամ Վահագն Խաչատրյանի համոզմամբ, ապաշրջափակումից պետք չէ վախենալ։
«Ազատության» «Հարցազրույց Կարլեն Ասլանյանի հետ» հաղորդման ժամանակ Խաչատրյանը բնական համարեց սահմանների բացումը, հարևան երկրների հետ բարիդրացիական հարաբերությունների հաստատումն՝ ընդգծելով, եթե պետք է ճանապարհը բացվի և այդտեղ ներդրումներ լինեն, զուտ տնտեսագիտորեն, տրամաբանական չէ, որ արհեստական խոչընդոտներ լինեն։
Հարցազրույցից մի հատված ներկայացնում ենք ստորև
«Ազատություն»․ - Պարոն Խաչատրյան, աստիճանաբար ուրվագծվում է ճանապարհների ապաշրջափակումը, արդեն երկաթուղային, ավտոմոբիլային հարցերով աշխատանքային խմբեր են ստեղծվում հայ-ռուս-ադրբեջանական, դրա օգո՞ւտն է շատ, թե՞՝ վնասը, ինչպես որոշ շրջանակներ արդեն սկսում են կասկածի տակ դնել։
Վահագն Խաչատրյան․ - Բայց վնաս ո՞նց կարող է լինել, երբ ինչ-որ բնական է, նա պիտի լինի։ Բնականը նա է, որ պետք է սահմանները բաց լինեն, բնականը նա է, որ պետք է հարևանների հետ նորմալ, բարիդրացիական հարաբերություններ փորձել հաստատել և օգտագործել հնարավորությունները՝ իրենցն էլ և մեր հնարավորություններն էլ: Ընդհանրապես տնտեսագիտության մեջ այսպիսի հասկացողություն կա, որ երբ որ փոխանակություն կամ առևտուր եք անում, երկու կողմն էլ շահում է: Միշտ էլ երկու կողմն էլ ամեն մեկը մտածում է, որ ինքն է շահել, բայց իրականում ընդհանուր գործարքում երկու կողմն էլ շահում է։ Հիմա, երբ որ սահմանները փակ էին, մենք ասում էինք՝ «շրջափակման մեջ ենք գտնվում», միջազգային տարբեր ատյաններում էդ հարցն օրակարգում էինք դնում՝ «պետք է սահմանները բացվեն և այլն»։ Հիմա հնարավորություն կա սահմանները բացել, մենք այլ դիրքորոշում ենք ընդունում, սկսում ենք ասել՝ «ավելի շատ մյուս կողմին է ձեռնտու, մեզ ձեռնտու չէ»։ Հարցադրումներն ինձ համար ոչ թե անընդունելի են, այլ անհասկանալի են և հիմնավոր չեն։ Էդ խոսակցությունները պետք է հիմնավորված լինեն զուտ մասնագիտական, զուտ հաշվարկների հիման վրա, բայց ոչ ոք այսօր չի կարող ասել, թե երկու տարի հետո, կամ հինգ տարի հետո Հայաստանի Հանրապետությունում տնտեսության ի՞նչ վիճակ ենք մենք ունենալու և տնտեսության այդ վիճակի ապագա զարգացումները, կամ հետագա զարգացումների կախվածությունը նույն շրջափակման, կամ ապաշրջափակումից ինչքանով՞ է կապված լինելու։
Պարզ է, որ մինչ այսօր, ապաշրջափակման մեջ լինելու ժամանակաշրջանում, մենք կորցրել ենք մեծ հնարավորություններ, հնարավորություններ՝ ավելորդ տրանսպորտային ծախսեր կատարելով։ Այդ տարիների ընթացքում, եթե մեր հարաբերությունները հարևանների հետ կարողանայինք հարթեցնել, խնդիրները, որոնք խոչընդոտում էին մեր սահմանների բացմանը, այդ հարցը լուծեինք, այդ դեպքում մենք կարող էինք օգտվել այն հնարավորություններից, որ օգտվեցին այն երկրները, որոնք կարողացան ստանալ Բաքվից տեղափոխվող նավթի և գազի տրանզիտ տեղափոխման համար համապատասխան և՛ գումարներ, և՛ նշանակություն։
«Ազատություն»․ - Պարոն Խաչատրյան, ոչ տնտեսկան, բայց մի էական բայց բերվում է՝ «պատերազմում թափված արյունը չի չորացել, այդ դաժանություններից, Թուրքիայի բացահայտ աջակցությունից հետո․․․» այդ համոզումը Հայաստանում շատ արմատացած է, որ փոքր պատուհան անգամ, որից Հայաստանը կարող է օգուտ ստանալ, թույլ չեն տալու, ստեղծելու են արհեստական խոչընդոտներ դրա համար։ Ենթադրենք, կասեն՝ «հա, բաց է երկաթուղին, գնացեք», բայց այնպիսի գներ կլինեն, որ էդ գնացքները Երևանից դատարկ են դուրս գալու
Վահագն Խաչատրյան․ - Մենք ընդհանրապես կարող ենք այդ վախերը երկար քննարկել, հետո ինքներս մեր մեջ համոզել, որ էդ վախերը գոյություն ունեն ու մենք ոչ մի բան չանենք, չփորձենք էդ վախերն էլ հաղթահարել, և այդ վախերի հետ կապված սահմանափակումները, որոնք մենք ինքներս ենք մեր առջև դրել, դա էլ վերացնել։ Եթե կլինեն արհեստական խոչընդոտներ, չենք կարող օգտվել, չենք օգտվի, մենք էլ կփորձենք այլ տրանսպորտային, կամ այլ հնարավորություններից օգտվել։ Բայց, եթե պետք է այդ ճանապարհը բացվի և այդտեղ ներդրումներ պետք է լինեն, զուտ տնտեսագիտորեն, տրամաբանական չի, որ արհեստական խոչընդոտներ կլինեն։
Հաղորդումն ամբողջությամբ կարող եք դիտել ստորև
