Մատչելիության հղումներ

Այսօր լրանում է ռուս-վրացական պատերազմի տասնամյակը


Վրաստանի զինծառայողները Հարավային Օսիայի հետ սահմանի մոտակայքում 2008 թվականի պատերազմի օրը
Վրաստանի զինծառայողները Հարավային Օսիայի հետ սահմանի մոտակայքում 2008 թվականի պատերազմի օրը

Ճիշտ տասը տարի առաջ այս օրը՝ 2008 թվականի օգոստոսի 7-ին, Վրաստանի և Ռուսաստանի զորամիավորումները ներքաշվեցին ռազմական գործողությունների մեջ, որոնք տևեցին մինչև օգոստոսի 12-ը և հետագայում միջազգային քաղաքական շրջանակներում անվանվեցին «օգոստոսյան պատերազմ»:

Արևմտյան լրատվամիջոցներն այդ ընդհարումը նաև որակել են որպես «Եվրոպայում 21-րդ դարում առաջին պատերազմը»:

1991 թվականին Վրաստանի անկախության հռչակմանը հաջորդեց վրաց-աբխազական և վրաց-հարավօսական առանց այն էլ լարված հարաբերությունների շիկացում: Երկու տարածքները հայտարարեցին Թբիլիսիից անկախանալու մտադրության մասին:

1992-93 թվականներին տեղի ունեցավ վրաց-աբխազական պատերազմը, որը հազարավոր մարդկանց կյանք խլեց, տասնյակ հազարավոր բնակիչներ հեռացան իրենց բնակավայրերից, իսկ Թբիլիսին գործնականում կորցրեց հսկողությունը անջատական տարածքի նկատմամբ:

Պատերազմի ընթացքում Մոսկվան սատարում էր աբխազներին, սակայն հավաստիացնում էր, որ Վրաստանի տարածքային ամբողջականության կողմնակից է:

1992-ին Վրաստանի կենտրոնական իշխանությունը և Հարավային Օսիայի փաստացի իշխանությունը հրադադարի համաձայնություն կնքեցին:

2008 թվականին ռուս-վրացական հարաբերություններում ճգնաժամը հասավ գագաթնակետին, ինչի հիմնական պատճառներից մեկը դարձավ ՆԱՏՕ-ին և Եվրամիությանը անդամակցելու՝ պաշտոնական Թբիլիսիի հստակ հայտնած մտադրությունը:

Օգոստոսի 1-ին, ինչպես Թբիլիսին է պնդում, Հարավային Օսիայի ռուսամետ անջատականները խախտել են հրադադարը և հրթիռակոծել են վրացական գյուղերը:

Վրաստանի զինված ուժերը օգոստոսի 7-ին՝ կես գիշերից րոպեներ առաջ, նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլիի հրամանով պատասխան գործողություն սկսեցին և օգոստոսի 8-ի առավոտյան գրավեցին Հարավային Օսիայի կենտրոն Ցխինվալի մեծ մասը:

Դրանից հետո մարտական գործողությունների մեջ ներքաշվեցին Հարավային Օսիայում գաղտնի ճանապարհներով հայտնված ռուսաստանցի զինծառայողները:

Մոսկվան Թբիլիսիին մեղադրեց Հարավային Օսիայի դեմ ագրեսիայի մեջ և նախաձեռնեց «Վրաստանին խաղաղություն պարտադրելու» լայնածավալ գործողությունը:

Աբխազները, իրենց հերթին, ռազմական գործողություններ սկսեցին վրացիների դեմ:

Ռուսական ուժերը հարվածներ հասցրեցին աբխազական և հարավօսական հակամարտությունների գոտիներից դուրս գտնվող վրացական թիրախներին, այդ թվում՝ նավահանգիստներին:

Վրացիները երկու ռազմաճակատներում ծանր պարտություններ կրելով՝ Եվրամիության և Ֆրանսիայի նախագահ Նիկոլա Սարկոզիի միջնորդությամբ օգոստոսի 12-ին հրադադար կնքեցին:

Օգոստոսի 26-ին Մոսկվան պաշտոնապես ճանաչեց Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի անկախությունը և հետագայում ռազմակայաններ ստեղծեց այդ տարածքներում:

Վրաստանը և Արևմուտքը չեն ճանաչում այդ տարածքների անկախությունը:

Վրաստանը խզեց դիվանագիտական հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ, իսկ 2009 թվականին դուրս եկավ ԱՊՀ-ի կազմից:

Ուղիղ հեռարձակում

XS
SM
MD
LG