Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը երեկ հրապարակած վճռով մասամբ բավարարեց Քրդական աշխատավորական կուսակցության հիմնադիր Աբդուլա Օջալանի հայցն ընդդեմ Թուրքական Հանրապետության:
Իմրալի կղզու բանտում գտնվող քուրդ գործիչը, որին թուրքական իշխանությունները երկրի թիվ մեկ ահաբեկիչն էին անվանում, պահանջում էր իր ազատազրկման պայմանները եվրոպական չափանիշներին հակասող ճանաչել:
Օջալանը Իմրալի կղզում գտնվող բանտում է արդեն 15 տարի: 1999-ի աշնանը նա մեղավոր ճանաչվեց Թուրքիայի դեմ ահաբեկչական գործողություններ ծրագրելու մեջ և դատապարտվեց մահվան: Հետագայում սակայն Օջալանի պատժաչափը մեղմացվեց, փոխարինվեց ցմահ ազատազրկմամբ` առանց բողոքարկման իրավունքի:
Ուշագրավ է, որ դատարանը նախ և առաջ բավարարեց Օջալանի բողոքի հենց այն հատվածը, որ վերաբերում էր բողոքարկման իրավունքին: Քրդական աշխատավորական կուսակցության ղեկավարի ներկայացրած հայցի այս հատվածը Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը բավարարեց ամբողջությամբ` կոչ անելով թուրքական իշխանություններին մեխանիզմներ մշակել, որոնք թույլ կտան ցմահ ազատազրկման դատապարտված անձանց պատժաչափի մեկնարկից որոշ ժամանակ անց բողոքարկել վճիռը` վաղաժամ պայմանական ազատ արձակման հեռանկարով:
Hurriyet-ի գնահատմամբ՝ սա եվրոպական դատարանի երեկ կայացրած վճռի առանցքային դրույթն էր:
«Դատավորները պնդում են, որ ցմահ ազատազրկման դատապարտված մարդուն բանտը վաղաժամ լքելու հնարավորությունից զրկելը «խստացված բանտարկություն» է»,- գրում է թերթը` մեջբերելով դատարանի վճռից մի հատված որտեղ նշված է.- «Բանտում հայտնվելը չպետք է վերածվի դժոխքի դարպասներից մուտք գործելուն»:
Մեկ այլ թուրքական պարբերականի՝ Zaman-ի գնահատմամբ էլ՝ Օջալանի դատավճռի բողոքարակմանը վերաբերող հատվածն «իր էությամբ բացառիկ էր».- «Դատարանը հստակորեն մատնանշում է, որ ազատազրկման վճիռը չի կարող անբեկանելի լինել, ինչը նշանակում է որ ցմահ ազատազրկման դատապարտված որևէ մեկը չի կարող զրկվել մի օր ազատության մեջ հայտնվելու հեռանկարից»,- գրում է թերթը։
Եվրոպական դատարանը երեկվա վճռում նաև նշում էր, որ Օջալանի ազատազրկման առաջին 10 տարիներին քուրդ անջատականների առաջնորդի բանտային պայմանները հակասել են միջազգային չափանիշներին: Այդ իսկ պատճառով Թուրքական Հանրապետությունն, ըստ այս վճռի, պետք է 25 հազար եվրոյի փոխհատուցում վճարի Օջալանին: Հետաքրքրական է սակայն, որ ինքը՝ Օջալանը, դրամական փոխհատուցման որևէ պահանջ չէր ներկայացրել, և վճռի այս կետը զուտ եվրոպացի դատավորների նախաձեռնությունն էր:
Իմրալի կղզու բանտում գտնվող քուրդ գործիչը, որին թուրքական իշխանությունները երկրի թիվ մեկ ահաբեկիչն էին անվանում, պահանջում էր իր ազատազրկման պայմանները եվրոպական չափանիշներին հակասող ճանաչել:
Օջալանը Իմրալի կղզում գտնվող բանտում է արդեն 15 տարի: 1999-ի աշնանը նա մեղավոր ճանաչվեց Թուրքիայի դեմ ահաբեկչական գործողություններ ծրագրելու մեջ և դատապարտվեց մահվան: Հետագայում սակայն Օջալանի պատժաչափը մեղմացվեց, փոխարինվեց ցմահ ազատազրկմամբ` առանց բողոքարկման իրավունքի:
Ուշագրավ է, որ դատարանը նախ և առաջ բավարարեց Օջալանի բողոքի հենց այն հատվածը, որ վերաբերում էր բողոքարկման իրավունքին: Քրդական աշխատավորական կուսակցության ղեկավարի ներկայացրած հայցի այս հատվածը Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը բավարարեց ամբողջությամբ` կոչ անելով թուրքական իշխանություններին մեխանիզմներ մշակել, որոնք թույլ կտան ցմահ ազատազրկման դատապարտված անձանց պատժաչափի մեկնարկից որոշ ժամանակ անց բողոքարկել վճիռը` վաղաժամ պայմանական ազատ արձակման հեռանկարով:
Hurriyet-ի գնահատմամբ՝ սա եվրոպական դատարանի երեկ կայացրած վճռի առանցքային դրույթն էր:
«Դատավորները պնդում են, որ ցմահ ազատազրկման դատապարտված մարդուն բանտը վաղաժամ լքելու հնարավորությունից զրկելը «խստացված բանտարկություն» է»,- գրում է թերթը` մեջբերելով դատարանի վճռից մի հատված որտեղ նշված է.- «Բանտում հայտնվելը չպետք է վերածվի դժոխքի դարպասներից մուտք գործելուն»:
Մեկ այլ թուրքական պարբերականի՝ Zaman-ի գնահատմամբ էլ՝ Օջալանի դատավճռի բողոքարակմանը վերաբերող հատվածն «իր էությամբ բացառիկ էր».- «Դատարանը հստակորեն մատնանշում է, որ ազատազրկման վճիռը չի կարող անբեկանելի լինել, ինչը նշանակում է որ ցմահ ազատազրկման դատապարտված որևէ մեկը չի կարող զրկվել մի օր ազատության մեջ հայտնվելու հեռանկարից»,- գրում է թերթը։
Եվրոպական դատարանը երեկվա վճռում նաև նշում էր, որ Օջալանի ազատազրկման առաջին 10 տարիներին քուրդ անջատականների առաջնորդի բանտային պայմանները հակասել են միջազգային չափանիշներին: Այդ իսկ պատճառով Թուրքական Հանրապետությունն, ըստ այս վճռի, պետք է 25 հազար եվրոյի փոխհատուցում վճարի Օջալանին: Հետաքրքրական է սակայն, որ ինքը՝ Օջալանը, դրամական փոխհատուցման որևէ պահանջ չէր ներկայացրել, և վճռի այս կետը զուտ եվրոպացի դատավորների նախաձեռնությունն էր:
