Ավտոմեքենայի մաքսազերծման գործով հայցվոր Սերգեյ Գրիգորյանի ներկայացուցիչ Վահե Գրիգորյանը վարչական դատարանի այսօրվա՝ եզրափակիչ դատական նիստում պնդեց, որ մաքսայինի գործողությունների հետեւանքով խախտվել է, ըստ օրենքի՝ հիմնական մեթոդով գույքը մաքսազերծելու օրենսդրական նորմը:
Վահե Գրիգորյանի վստահորդը՝ Սերգեյ Գրիգորյանը, ով իրավաբանականի ուսանող է, 2012 թվականի մայիսին 10 հազար դոլարով Mercedes-Benz մակնիշի ավտոմեքենա է գնել Ճապոնիայում: Կա հաշիվ-ապրանքագիրը, ավտոմեքենան ձեռքբերման վայրից մինչեւ Ճապոնիայի Նագոյա նավահանգիստ տեղափոխելու համար հայցվորը վճարել է եւս երեք հարյուր դոլար, հաշիվ-ապրանքագիրը ներկայացված է դատարան: Գործին կցված է նաեւ մեքենան գնելու համար կատարած բանկային փոխանցման միջնորդավճարը: Ճապոնական Նագոյա նավահանգստից մինչեւ Վրաստանի Բաթումի նավահանգիստ հայցվորի ավտոմեքենան տեղափոխելու համար Georgian Cargo Group տրանսպորտային ընկերությանը հայցվորը վճարել է 1265 դոլար: Հայցին կից ներկայացված է այս հաշիվ-ապրանքագիրը նույնպես:
Հայցվորը օրենքով նախատեսված առաջնային մեթոդով մաքսազերծելու նպատակով պահել է նաեւ Բաթումիի նավահանգստում ավտոմեքենան հուլիսին ստանալու եւ դրա հետ կապված ծառայությունների վճարները փաստող հաշիվ ապրանքագիրը:
Բաթումիի նավահանգստից մինչեւ Հայաստանի մաքսային սահման մեքենան վարել է անձամբ հայցվորը՝ ճանապարհին լիցքավորելով 100 վրացական լարի արժողությամբ բենզինով, վճարումը կատարել է բենզալիցքավորման կայանում, ստացել այդ վճարումը հավաստող դրամարկղային կտրոնը եւ դա եւս կցված է հայցադիմումին:
Հայցվորը, քաջատեղյակ լինելով մաքսային մարմնի գործելաոճին, համապատասխան բոլոր ծախսերը հավաստող կտրոնները պահպանել է՝ մեքենան ավելի էժան մաքսազերծելու համար: Մաքսայինը, սակայն, հրաժարվել է մեքենան առաջնային մեթոդով մաքսազերծել՝ նշելով, թե ծախսերը հավաստող բոլոր ապացույցները չկան եւ պահանջել է 2000 դոլարով ավելի մաքսատուրք: Հայցվորը հրաժարվել է կատարել իր պնդմամբ՝ մաքսայինի ապօրինի պահանջը, մեքենան ի պահ է տվել մաքսային մարմնին եւ 3 դիմում է գրել նախ մաքսայինի ղեկավարներին, ապա դիմել է դատարան: Հայցվորը ավելի քան 9 ամիս պնդում է, որ ներկայացրել է բոլոր ծախսերը վկայող փաստաթղթերը: Ուրիշ ի՞նչ փաստաթուղթ պիտի ներկայացներ, որ չի ներկայացրել, հարցրեց հայցվորի ներկայացուցիչ Վահե Գրիգորյանը:
«Կոնկրետ օրենքով հստակ նշված չէ, թե ինչ փաստաթուղթ պետք է ներկայացնել: Օրենքով հստակ է մի բան, պետք է ներկայացվի ցանկացած փաստաթուղթ, որը մաքսային մարմնի մոտ պետք է որեւէ կասկած չհարուցի», - պատասխանեց Մաքսային ծառայության իրավաբանական վարչության ավագ տեսուչ Սամվել Օհանյանը` կասկած հայտնելով, որ միգուցե հայցվորը այլ ծախսեր է կատարել, սակայն նաեւ ընդունեց, որ փաստեր չունի այդ մասին:
Ի դեպ, Մաքսային ծառայության իրավաբանական վարչության ավագ տեսուչ Սամվել Օհանյանը փաստաբանի բազմաթիվ հարցերին պատասխանում էր ենթադրություններով:
Մաքսայինի վարքագիծը փաստող որոշումները վերլուծելով՝ փաստաբան Վահե Գրիգորյանը վարչական դատարանում ներկայացրեց իր պնդումները. - «Մարդը գիտի օրենքով մաքսազերծման որ եղանակն է իր համար նախատեսված, ինքը բավարարում է այդ պահանջներին, մարդը Ճապոնիայում գործարք է կնքում մի կազմակերպության հետ, ավտոմեքենան Ճապոնիայից բերում-հասցնում է Հայաստանի Հանրապետության մաքսային սահման։ Այնուհետեւ Երեւան քաղաքում պարզվում է, որ այդ օրենքը ամենեւին իր համար չէ, այդ օրենքը գրված է ուղղակի հիմնավորելու համար, որ Հայաստանի Հանրապետության մաքսային համակարգը ունի 87 հոդվածով նախատեսված գործարքի գնով նախատեսված մաքսազերծման մեթոդ, որը բազմիցս ներկայացվել է բազմաթիվ միջազգային էքսպերտների հետ քննարկումներին` նաեւ «Արեւելյան գործընկերության» շրջանակներում: Եվ դա ներկայացվում է որպես մաքսային վարչարության շատ դրական կողմ, իրականում քաղաքացիները զրկված են այդ նորմով իրենց ընձեռնված հնարավորությունից»:
Այս գործին կցված է պաշտոնական տեղեկատվություն, ըստ որի 2010 թվականից մինչեւ 2012-ի օգոստոսը 55 700-ից ավելի ավտոմեքենաներ մաքսազերծվել են «հսկիչ գների» մեթոդով՝ քաղաքացիները ստիպված են եղել վճարել ավելի բարձր մաքսատուրք: Եվ միայն 314 ավտոմեքենա է մաքսազերծվել գործարքի գնի մեթոդով՝ ցածր մաքսատուրքով: Այս գործի քննության ընթացքում կարեւոր հարցադրումն է, թե ովքե՞ր են այդ արտոնյալները, որոնց դեպքում, ի տարբերություն սովորական, շարքային, որոշ դեպքերում՝ օրենքից տեղյակ քաղաքացիների, մեքենաները մաքսազերծվում են հարմար գնով:
Դատավոր Արծրուն Միրզոյանն այս գործով դատարանի որոշումը կհրապարակի մարտի 15-ին:
Վահե Գրիգորյանի վստահորդը՝ Սերգեյ Գրիգորյանը, ով իրավաբանականի ուսանող է, 2012 թվականի մայիսին 10 հազար դոլարով Mercedes-Benz մակնիշի ավտոմեքենա է գնել Ճապոնիայում: Կա հաշիվ-ապրանքագիրը, ավտոմեքենան ձեռքբերման վայրից մինչեւ Ճապոնիայի Նագոյա նավահանգիստ տեղափոխելու համար հայցվորը վճարել է եւս երեք հարյուր դոլար, հաշիվ-ապրանքագիրը ներկայացված է դատարան: Գործին կցված է նաեւ մեքենան գնելու համար կատարած բանկային փոխանցման միջնորդավճարը: Ճապոնական Նագոյա նավահանգստից մինչեւ Վրաստանի Բաթումի նավահանգիստ հայցվորի ավտոմեքենան տեղափոխելու համար Georgian Cargo Group տրանսպորտային ընկերությանը հայցվորը վճարել է 1265 դոլար: Հայցին կից ներկայացված է այս հաշիվ-ապրանքագիրը նույնպես:
Հայցվորը օրենքով նախատեսված առաջնային մեթոդով մաքսազերծելու նպատակով պահել է նաեւ Բաթումիի նավահանգստում ավտոմեքենան հուլիսին ստանալու եւ դրա հետ կապված ծառայությունների վճարները փաստող հաշիվ ապրանքագիրը:
Բաթումիի նավահանգստից մինչեւ Հայաստանի մաքսային սահման մեքենան վարել է անձամբ հայցվորը՝ ճանապարհին լիցքավորելով 100 վրացական լարի արժողությամբ բենզինով, վճարումը կատարել է բենզալիցքավորման կայանում, ստացել այդ վճարումը հավաստող դրամարկղային կտրոնը եւ դա եւս կցված է հայցադիմումին:
Հայցվորը, քաջատեղյակ լինելով մաքսային մարմնի գործելաոճին, համապատասխան բոլոր ծախսերը հավաստող կտրոնները պահպանել է՝ մեքենան ավելի էժան մաքսազերծելու համար: Մաքսայինը, սակայն, հրաժարվել է մեքենան առաջնային մեթոդով մաքսազերծել՝ նշելով, թե ծախսերը հավաստող բոլոր ապացույցները չկան եւ պահանջել է 2000 դոլարով ավելի մաքսատուրք: Հայցվորը հրաժարվել է կատարել իր պնդմամբ՝ մաքսայինի ապօրինի պահանջը, մեքենան ի պահ է տվել մաքսային մարմնին եւ 3 դիմում է գրել նախ մաքսայինի ղեկավարներին, ապա դիմել է դատարան: Հայցվորը ավելի քան 9 ամիս պնդում է, որ ներկայացրել է բոլոր ծախսերը վկայող փաստաթղթերը: Ուրիշ ի՞նչ փաստաթուղթ պիտի ներկայացներ, որ չի ներկայացրել, հարցրեց հայցվորի ներկայացուցիչ Վահե Գրիգորյանը:
«Կոնկրետ օրենքով հստակ նշված չէ, թե ինչ փաստաթուղթ պետք է ներկայացնել: Օրենքով հստակ է մի բան, պետք է ներկայացվի ցանկացած փաստաթուղթ, որը մաքսային մարմնի մոտ պետք է որեւէ կասկած չհարուցի», - պատասխանեց Մաքսային ծառայության իրավաբանական վարչության ավագ տեսուչ Սամվել Օհանյանը` կասկած հայտնելով, որ միգուցե հայցվորը այլ ծախսեր է կատարել, սակայն նաեւ ընդունեց, որ փաստեր չունի այդ մասին:
Ի դեպ, Մաքսային ծառայության իրավաբանական վարչության ավագ տեսուչ Սամվել Օհանյանը փաստաբանի բազմաթիվ հարցերին պատասխանում էր ենթադրություններով:
Մաքսայինի վարքագիծը փաստող որոշումները վերլուծելով՝ փաստաբան Վահե Գրիգորյանը վարչական դատարանում ներկայացրեց իր պնդումները. - «Մարդը գիտի օրենքով մաքսազերծման որ եղանակն է իր համար նախատեսված, ինքը բավարարում է այդ պահանջներին, մարդը Ճապոնիայում գործարք է կնքում մի կազմակերպության հետ, ավտոմեքենան Ճապոնիայից բերում-հասցնում է Հայաստանի Հանրապետության մաքսային սահման։ Այնուհետեւ Երեւան քաղաքում պարզվում է, որ այդ օրենքը ամենեւին իր համար չէ, այդ օրենքը գրված է ուղղակի հիմնավորելու համար, որ Հայաստանի Հանրապետության մաքսային համակարգը ունի 87 հոդվածով նախատեսված գործարքի գնով նախատեսված մաքսազերծման մեթոդ, որը բազմիցս ներկայացվել է բազմաթիվ միջազգային էքսպերտների հետ քննարկումներին` նաեւ «Արեւելյան գործընկերության» շրջանակներում: Եվ դա ներկայացվում է որպես մաքսային վարչարության շատ դրական կողմ, իրականում քաղաքացիները զրկված են այդ նորմով իրենց ընձեռնված հնարավորությունից»:
Այս գործին կցված է պաշտոնական տեղեկատվություն, ըստ որի 2010 թվականից մինչեւ 2012-ի օգոստոսը 55 700-ից ավելի ավտոմեքենաներ մաքսազերծվել են «հսկիչ գների» մեթոդով՝ քաղաքացիները ստիպված են եղել վճարել ավելի բարձր մաքսատուրք: Եվ միայն 314 ավտոմեքենա է մաքսազերծվել գործարքի գնի մեթոդով՝ ցածր մաքսատուրքով: Այս գործի քննության ընթացքում կարեւոր հարցադրումն է, թե ովքե՞ր են այդ արտոնյալները, որոնց դեպքում, ի տարբերություն սովորական, շարքային, որոշ դեպքերում՝ օրենքից տեղյակ քաղաքացիների, մեքենաները մաքսազերծվում են հարմար գնով:
Դատավոր Արծրուն Միրզոյանն այս գործով դատարանի որոշումը կհրապարակի մարտի 15-ին: