Այսօր լրանում է չերնոբիլյան աղետի 26-րդ տարելիցը: Այդ կապակցությամբ Ուկրաինայում եւ աղետից տուժած սահմանակից երկրներում տեղի կունենան հիշատակի միջոցառումներ:
Խորհրդային ամենահզոր ատոմակայաններից մեկում` Չերնոբիլի կայանում 1986 թվականին տեղի ունեցած պայթյունը հանգեցրեց աշխարհի ամենամեծ միջուկային աղետին: Պայթեց գործող չորս ռեակտորներից մեկը, ինչի հետեւանքով մթնոլորտ արտանետվեց մեծ քանակությամբ ռադիոակտիվ նյութ:
Չնայած աղետի հետեւանքով զոհվածների թիվը առաջին ամիսներին չէր գերազանցում 100-ը, այն ազդեց հարյուր հազարավոր մարդկանց վրա ոչ միայն Ուկրաինայում, այլեւ սահմանակից երկրներում` առաջացնելով տարբեր հիվանդություններ եւ կրճատելով նրանց կյանքը:
Աղետից 26 տարի անց էլ ատոմակայանի շրջակայքը անապատ է, արգելված գոտի, այնտեղ տոննաներով ռադիոակտիվ նյութեր են կուտակված, որոնց ազդեցությունը մեղմելու դեռեւս մեկ արդյունավետ միջոց են գտել` պարզապես ծածկել:
Այս տարելիցը նշանավորվում է նրանով, որ այսօր պաշտոնապես սկսվելու է նոր պաշտպանիչ սարկոֆագի շինարարությունը, որը գրեթե մեկ միլիարդ եվրո կարժենա եւ, ըստ նախագծի, կավարտվի 2015 թվականին։ Նախատեսվում է հսկայական մետաղական կափարիչ կառուցել, որը թույլ չի տա ռադիոակտիվ ճառագայթներին տարածվել։ Ինչպես պնդում են մասնագետները, նոր կառույցը կդիմանա 100 տարի: Աղետից հետո ճառագայթում թույլ չտալու համար ռեակտորը բետոնե կամարով էր ծածկվել, որը, սակայն, արդեն վթարային վիճակում է:
Հիշատակի միջոցառումներ են նախատեսվում նաեւ Բելառուսում, որը նույնպես տուժել է Չերնոբիլի աղետից:
Բելառուսի իշխանությունները պաշտոնապես թույլատրել են բելառուսական ընդդիմությանը այսօր երթ անցկացնել, որը կոչվելու է «Չերնոբիլյան ուղի»։ Ամենամյա այս երթը իրականացվում է 1988 թվականից սկսած` հարգելու միջուկային աղետի զոհերի հիշատակը:
Երթի կազմակերպիչներն ասում են, որ այս տարի մտադիր են նաեւ բողոքի ցույց անցկացնել կառավարության մտադրության դեմ` Բելառուսում կառուցել առաջին ատոմակայանը` Լիտվայի հետ սահմանի մոտ գտնվող Օստրովեց քաղաքում։ Ռուսաստանը արդեն իսկ 10 միլիարդ ռուբլի կամ 340 միլիոն դոլար է հատկացրել այդ նախագծին:
«Չերնոբիլյան ուղի» խորագրով երթը Բելառուսում նախորդ տարիներին աչքի է ընկել ակտիվիստների եւ իրավապահների բախումներով:
Խորհրդային ամենահզոր ատոմակայաններից մեկում` Չերնոբիլի կայանում 1986 թվականին տեղի ունեցած պայթյունը հանգեցրեց աշխարհի ամենամեծ միջուկային աղետին: Պայթեց գործող չորս ռեակտորներից մեկը, ինչի հետեւանքով մթնոլորտ արտանետվեց մեծ քանակությամբ ռադիոակտիվ նյութ:
Չնայած աղետի հետեւանքով զոհվածների թիվը առաջին ամիսներին չէր գերազանցում 100-ը, այն ազդեց հարյուր հազարավոր մարդկանց վրա ոչ միայն Ուկրաինայում, այլեւ սահմանակից երկրներում` առաջացնելով տարբեր հիվանդություններ եւ կրճատելով նրանց կյանքը:
Աղետից 26 տարի անց էլ ատոմակայանի շրջակայքը անապատ է, արգելված գոտի, այնտեղ տոննաներով ռադիոակտիվ նյութեր են կուտակված, որոնց ազդեցությունը մեղմելու դեռեւս մեկ արդյունավետ միջոց են գտել` պարզապես ծածկել:
Այս տարելիցը նշանավորվում է նրանով, որ այսօր պաշտոնապես սկսվելու է նոր պաշտպանիչ սարկոֆագի շինարարությունը, որը գրեթե մեկ միլիարդ եվրո կարժենա եւ, ըստ նախագծի, կավարտվի 2015 թվականին։ Նախատեսվում է հսկայական մետաղական կափարիչ կառուցել, որը թույլ չի տա ռադիոակտիվ ճառագայթներին տարածվել։ Ինչպես պնդում են մասնագետները, նոր կառույցը կդիմանա 100 տարի: Աղետից հետո ճառագայթում թույլ չտալու համար ռեակտորը բետոնե կամարով էր ծածկվել, որը, սակայն, արդեն վթարային վիճակում է:
Հիշատակի միջոցառումներ են նախատեսվում նաեւ Բելառուսում, որը նույնպես տուժել է Չերնոբիլի աղետից:
Բելառուսի իշխանությունները պաշտոնապես թույլատրել են բելառուսական ընդդիմությանը այսօր երթ անցկացնել, որը կոչվելու է «Չերնոբիլյան ուղի»։ Ամենամյա այս երթը իրականացվում է 1988 թվականից սկսած` հարգելու միջուկային աղետի զոհերի հիշատակը:
Երթի կազմակերպիչներն ասում են, որ այս տարի մտադիր են նաեւ բողոքի ցույց անցկացնել կառավարության մտադրության դեմ` Բելառուսում կառուցել առաջին ատոմակայանը` Լիտվայի հետ սահմանի մոտ գտնվող Օստրովեց քաղաքում։ Ռուսաստանը արդեն իսկ 10 միլիարդ ռուբլի կամ 340 միլիոն դոլար է հատկացրել այդ նախագծին:
«Չերնոբիլյան ուղի» խորագրով երթը Բելառուսում նախորդ տարիներին աչքի է ընկել ակտիվիստների եւ իրավապահների բախումներով: