Հայաստանի նախագահի թեկնածու, Հայ հեղափոխական դաշնակցության բյուրոյի անդամ, Ազգային ժողովի փոխնախագահ Վահան Հովհաննիսյանի կարծիքով` նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլի հավանականությունը «ավելի ու ավելի է ակնհայտ դառնում»: «Դա պայմանավորված է նրանով, որ թեկնածուներից եւ ոչ ոք 50 տոկոսից ավելի արդար ճանապարհով հավաքելու, կարծում եմ, այսօր հավանականություն չունի», - «Ազատություն» ռադիոկայանին տված բացառիկ հարցազրույցում ասաց նա:
«Իհարկե, դեռ նախընտրական կամպանիան ավարտված չէ, կարող են լինել նաեւ անսպասելի իրավիճակներ, շրջադարձներ, բայց այսօրվա զարգացումները ինձ ավելի շատ երկրորդ փուլի հավանականության մեծացման հեռանկար են ցույց տալիս», - ընդգծեց նախագահի թեկնածուն` վստահություն հայտնելով, որ երկրորդ փուլ անցնող երկու թեկնածուներից մեկը ինքը կլինի:
Այն հարցին, որ եթե, այնուհանդերձ, երկրորդ փուլում ինքը չլինի, ո՞ւմ օգտին կփորձի կողմնորոշել իր ընտրազանգվածին, Վահան Հովհաննիսյանը հակադարձեց. - «Նախ, դեռ հստակ չէ` բոլոր թեկնածուները կմնա՞ն որպես գրանցված թեկնածուներ, երկրորդ, հստակ չէ դեռ, թե ովքե՞ր կարող են լինել երկրորդ փուլում: Ես կարծում եմ, որ ես կլինեմ: Ես «եթե»-ի վրա հիմնված հարցի չեմ ուզում պատասխանել պարզ պատճառով. եթե մարդը սկսում է մտածել` ում ինքը կպաշտպաներ հետո, ուրեմն` վստահ չէ իր սեփական ուժերի եւ հաջողության հնարավորության վրա: Իսկ ես վստահ եմ, դրա համար նման հարց ես հիմա քննարկելու ոչ մի պատճառ չունեմ»:
«Մենք պաշտպանում ենք մեզ ու մինչեւ վերջ պաշտպանելու ենք մեզ», - ընդգծեց դաշնակցական թեկնածուն:
«Այսինքն, բացառվո՞ւմ է, որ որեւիցե փուլում, որեւիցե իրավիճակում պաշտպանեք Սերժ Սարգսյանի թեկնածությունը», - այս հարցին Վահան Հովհաննիսյանը արձագանքեց. - «Ում մենք կպաշտպանենք երկրորդ փուլում, եթե այդ երկրորդ փուլում ես չլինեմ` մենք կորոշենք, երբ այդ երկրորդ փուլի առկայությունը դառնա ռեալ: Իսկ հիմա այդ մասին խոսելը, կարծում եմ, ժամանակից շուտ է»:
Թե որքանո՞վ են այսօր մրցակցային պայմանները թեկնածուների համար հավասար` այդ առնչությամբ նախագահության թեկնածուն ասաց. - «Ասիմետրիա, անկասկած, կա: Ասիմետրիայի մեջ, իհարկե, կա օբյեկտիվ գործոն: Մի թեկնածու ավելի քիչ հնարավորություն ունի` նյութական, կազմակերպական կառույց չունի, հռետորական արվեստին չի տիրապետում: Այսինքն` բոլշեւիկյան տիպի հավասարություն, իհարկե, չի կարող լինել: Օբյեկտիվ գործոնների մեջ կարելի է նաեւ նկատել այն, որ թեկնածուներից գործադիր իշխանության ներկայացուցիչը, շարունակելով իրականացնել իր աշխատանքային պարտականությունները, շատ ավելի է երեւում հանրությանը, որովհետեւ կառավարության նիստեր կան, կառավարության որոշումների պարզաբանում կա, բնական է: Սա` օբյեկտիվ մասը: Սուբյեկտիվ մասը, իհարկե, այն է, որ ադմինիստրատիվ ռեսուրսի օգտագործումը եւ շահագործումը միայն մեկ թեկնածուի հնարավորությունների շրջանակներում է: Սա կարելի է դիտել որպես սուբյեկտիվ մաս: Սա, իհարկե, ողբերգություն չէ, բայց նաեւ բացասական երեւույթ է` ոչ միայն Հայաստանին բնորոշ»:
Ինչ վերաբերում է խախտումների ու կեղծիքների «որոշակի թույլատրելի չափի» մասին իրեն վերագրվող արտահայտությանը` Հովհաննիսյանը շեշտեց. - «Թույլատրելի չափ ընդհանրապես չկա: Ես չեմ խոսել թույլատրելի չափի մասին, ես խոսել եմ այն չափի մասին, որը կարող է էական ազդեցություն ունենալ ընտրությունների ելքի վրա կամ կրիտիկական մասսայից քիչ լինի եւ չունենա նման ազդեցություն: Սա է տարբերությունը: Իսկ անթույլատրելի է ցանկացած խախտում, ցանկացած բռնություն մարդու կամքի վրա, կամ ցանկացած քաղաքական կամքի ուղղորդում ճնշման կամ ընտրակաշառքի ձեւով: Բայց դա կարող է 10 հազար անգամ կրկնվի, կարող է 20 անգամ կրկնվի»:
Ընտրարշավի ընթացքում իրենց կողմից մինչ օրս արձանագրված խախտումները Վահան Հովհաննիսյանը դեռ չի համարում «ինչ-որ վճռորոշ եւ արդեն կրիտիկական». - «Դրանք ուղղակի մատնանշում եմ հիմա, որ լսեն ու չանեն: Կարծում եմ, որ փոփոխություն այս առումով կլինի»:
Աննա Իսրայելյան, Ռուզաննա Ստեփանյան, Ատոմ Մարգարյան
«Իհարկե, դեռ նախընտրական կամպանիան ավարտված չէ, կարող են լինել նաեւ անսպասելի իրավիճակներ, շրջադարձներ, բայց այսօրվա զարգացումները ինձ ավելի շատ երկրորդ փուլի հավանականության մեծացման հեռանկար են ցույց տալիս», - ընդգծեց նախագահի թեկնածուն` վստահություն հայտնելով, որ երկրորդ փուլ անցնող երկու թեկնածուներից մեկը ինքը կլինի:
Այն հարցին, որ եթե, այնուհանդերձ, երկրորդ փուլում ինքը չլինի, ո՞ւմ օգտին կփորձի կողմնորոշել իր ընտրազանգվածին, Վահան Հովհաննիսյանը հակադարձեց. - «Նախ, դեռ հստակ չէ` բոլոր թեկնածուները կմնա՞ն որպես գրանցված թեկնածուներ, երկրորդ, հստակ չէ դեռ, թե ովքե՞ր կարող են լինել երկրորդ փուլում: Ես կարծում եմ, որ ես կլինեմ: Ես «եթե»-ի վրա հիմնված հարցի չեմ ուզում պատասխանել պարզ պատճառով. եթե մարդը սկսում է մտածել` ում ինքը կպաշտպաներ հետո, ուրեմն` վստահ չէ իր սեփական ուժերի եւ հաջողության հնարավորության վրա: Իսկ ես վստահ եմ, դրա համար նման հարց ես հիմա քննարկելու ոչ մի պատճառ չունեմ»:
«Մենք պաշտպանում ենք մեզ ու մինչեւ վերջ պաշտպանելու ենք մեզ», - ընդգծեց դաշնակցական թեկնածուն:
«Այսինքն, բացառվո՞ւմ է, որ որեւիցե փուլում, որեւիցե իրավիճակում պաշտպանեք Սերժ Սարգսյանի թեկնածությունը», - այս հարցին Վահան Հովհաննիսյանը արձագանքեց. - «Ում մենք կպաշտպանենք երկրորդ փուլում, եթե այդ երկրորդ փուլում ես չլինեմ` մենք կորոշենք, երբ այդ երկրորդ փուլի առկայությունը դառնա ռեալ: Իսկ հիմա այդ մասին խոսելը, կարծում եմ, ժամանակից շուտ է»:
Թե որքանո՞վ են այսօր մրցակցային պայմանները թեկնածուների համար հավասար` այդ առնչությամբ նախագահության թեկնածուն ասաց. - «Ասիմետրիա, անկասկած, կա: Ասիմետրիայի մեջ, իհարկե, կա օբյեկտիվ գործոն: Մի թեկնածու ավելի քիչ հնարավորություն ունի` նյութական, կազմակերպական կառույց չունի, հռետորական արվեստին չի տիրապետում: Այսինքն` բոլշեւիկյան տիպի հավասարություն, իհարկե, չի կարող լինել: Օբյեկտիվ գործոնների մեջ կարելի է նաեւ նկատել այն, որ թեկնածուներից գործադիր իշխանության ներկայացուցիչը, շարունակելով իրականացնել իր աշխատանքային պարտականությունները, շատ ավելի է երեւում հանրությանը, որովհետեւ կառավարության նիստեր կան, կառավարության որոշումների պարզաբանում կա, բնական է: Սա` օբյեկտիվ մասը: Սուբյեկտիվ մասը, իհարկե, այն է, որ ադմինիստրատիվ ռեսուրսի օգտագործումը եւ շահագործումը միայն մեկ թեկնածուի հնարավորությունների շրջանակներում է: Սա կարելի է դիտել որպես սուբյեկտիվ մաս: Սա, իհարկե, ողբերգություն չէ, բայց նաեւ բացասական երեւույթ է` ոչ միայն Հայաստանին բնորոշ»:
Ինչ վերաբերում է խախտումների ու կեղծիքների «որոշակի թույլատրելի չափի» մասին իրեն վերագրվող արտահայտությանը` Հովհաննիսյանը շեշտեց. - «Թույլատրելի չափ ընդհանրապես չկա: Ես չեմ խոսել թույլատրելի չափի մասին, ես խոսել եմ այն չափի մասին, որը կարող է էական ազդեցություն ունենալ ընտրությունների ելքի վրա կամ կրիտիկական մասսայից քիչ լինի եւ չունենա նման ազդեցություն: Սա է տարբերությունը: Իսկ անթույլատրելի է ցանկացած խախտում, ցանկացած բռնություն մարդու կամքի վրա, կամ ցանկացած քաղաքական կամքի ուղղորդում ճնշման կամ ընտրակաշառքի ձեւով: Բայց դա կարող է 10 հազար անգամ կրկնվի, կարող է 20 անգամ կրկնվի»:
Ընտրարշավի ընթացքում իրենց կողմից մինչ օրս արձանագրված խախտումները Վահան Հովհաննիսյանը դեռ չի համարում «ինչ-որ վճռորոշ եւ արդեն կրիտիկական». - «Դրանք ուղղակի մատնանշում եմ հիմա, որ լսեն ու չանեն: Կարծում եմ, որ փոփոխություն այս առումով կլինի»:
Աննա Իսրայելյան, Ռուզաննա Ստեփանյան, Ատոմ Մարգարյան