Ազգային ժողովի մշտական հանձնաժողովի նախագահի փոխանցմամբ, Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ղեկավարները պայմանավորվել են սառեցնել Լեռնային Ղարաբաղի խաղաղ կարգավորման գործընթացը մինչեւ գալիք տարի երկու երկրներում կայանալիք նախագահական ընտրությունների ավարտը:
«2003 թվականը Ղարաբաղի խնդրի կարգավորման ամենահանդարտ տարին, երեւի, կլինի», - շաբաթ օրը «Ազատություն» ռադիոկայանին ասաց Ազգային ժողովի արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ, Եվրախորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում Հայաստանի պատվիրակության ղեկավար Հովհաննես Հովհաննիսյանը՝ պարզաբանելով. - «Վաղ գարնանը մեր նախագահի ընտրությունն է, ուշ աշնանը՝ Ադրբեջանի»:
Ինչպես Հայաստանի, այնպես էլ Ադրբեջանի նախագահները վերընտրվելու մտադրություն ունեն եւ ընդդիմադիր ուժերի կողմից մեղադրվում են ազգային շահերի դավաճանության մեջ: Անցած ամիս Չեխիայի մայրաքաղաքում իրենց վերջին հանդիպման ժամանակ երկու նախագահներն էլ հաստատեցին, որ 2003-ին Ղարաբաղյան խաղաղ գործընթացում արմատական փոփոխություններ չեն լինի:
Ռոբերտ Քոչարյանն ու Հեյդար Ալիեւը անցնող տարվա ընթացքում մի շարք հանդիպումներ ունեցան՝ ամեն անգամ հայտարարելով, թե որոշակի առաջընթաց է գրանցվել բանակցային գործընթացում: Հայաստանի արտգործնախարար Վարդան Օսկանյանը երեկ ակնարկել է, թե ապագա պայմանագրի բազմաթիվ մանրամասներ արդեն համաձայնեցված են:
«Բավական լավ հիմք կա, որ նախագահական ընտրություններից հետո այս գործընթացը շատ ավելի արագ կերպով առաջ շարժվի», - «Ազատություն» ռադիոկայանին ասել է Վարդան Օսկանյանը: Հայաստանի արտգործնախարարը ավելացրել է, որ ԵԱՀԿ ՄԻնսկի խմբի ամերիկացի, ֆրանսիացի եւ ռուսաստանցի համանախագահները նույնպես հուսով են, որ ընտրություններից հետո կկարողանան «լուրջ հաջողությունների» հասնել:
«Ակնկալվում է նախագահների մակարդակով գործընթացի դանդաղեցում ակնհայտ պատճառներով՝ Հայաստանում նախագահական ընտրությունների, դրանից հետո Ադրբեջանում նախագահական ընտրությունների: Բայց, համենայն դեպս, պրոցեսը չի ընդհատվի», - ասաց Օսկանյանը: - «Նախագահների ներկայացուցիչների մակարդակով, երեւի, կլինեն ավելի ակտիվ եւ ավելի հաճախակի հանդիպումներ»:
Քոչարյանն ու Ալիեւը վստահ են, որ հաղթելու են ընտրություններում: Երկու նախագահները, ըստ հաղորդումների, կարծես թե մոտ էին խնդրի կարգավորմանը 2001 թվականի գարնանը Փարիզի եւ Քի Ուեսթի բանակցություններից հետո: Հայաստանի պաշտոնյաները հետագայում մեղադրեցին Ալիեւին ձեռքբերված պայմանավորվածություններից հրաժարվելու համար:
«Եթե Ադրբեջանն ընդուներ առաջարկված կարգավորումը, մենք արդեն խաղաղության համաձայնագրի իրագործման ճանապարհի կեսն անցած կլինեինք», - ասել էր Հայաստանի նախագահը Եվրատլանտյան գործակցության խորհրդի նիստի իր ելույթում Պրահայում անցած նոյեմբերի 22-ին:
Ադրբեջանցի պաշտոնյաները, սակայն, պնդում են, թե էական պայմանավորվածություններ այդ ժամանակ ձեռք չէին բերվել:
Հրաչ Մելքումյան եւ Արմեն Զաքարյան, Երեւան
«2003 թվականը Ղարաբաղի խնդրի կարգավորման ամենահանդարտ տարին, երեւի, կլինի», - շաբաթ օրը «Ազատություն» ռադիոկայանին ասաց Ազգային ժողովի արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի նախագահ, Եվրախորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովում Հայաստանի պատվիրակության ղեկավար Հովհաննես Հովհաննիսյանը՝ պարզաբանելով. - «Վաղ գարնանը մեր նախագահի ընտրությունն է, ուշ աշնանը՝ Ադրբեջանի»:
Ինչպես Հայաստանի, այնպես էլ Ադրբեջանի նախագահները վերընտրվելու մտադրություն ունեն եւ ընդդիմադիր ուժերի կողմից մեղադրվում են ազգային շահերի դավաճանության մեջ: Անցած ամիս Չեխիայի մայրաքաղաքում իրենց վերջին հանդիպման ժամանակ երկու նախագահներն էլ հաստատեցին, որ 2003-ին Ղարաբաղյան խաղաղ գործընթացում արմատական փոփոխություններ չեն լինի:
Ռոբերտ Քոչարյանն ու Հեյդար Ալիեւը անցնող տարվա ընթացքում մի շարք հանդիպումներ ունեցան՝ ամեն անգամ հայտարարելով, թե որոշակի առաջընթաց է գրանցվել բանակցային գործընթացում: Հայաստանի արտգործնախարար Վարդան Օսկանյանը երեկ ակնարկել է, թե ապագա պայմանագրի բազմաթիվ մանրամասներ արդեն համաձայնեցված են:
«Բավական լավ հիմք կա, որ նախագահական ընտրություններից հետո այս գործընթացը շատ ավելի արագ կերպով առաջ շարժվի», - «Ազատություն» ռադիոկայանին ասել է Վարդան Օսկանյանը: Հայաստանի արտգործնախարարը ավելացրել է, որ ԵԱՀԿ ՄԻնսկի խմբի ամերիկացի, ֆրանսիացի եւ ռուսաստանցի համանախագահները նույնպես հուսով են, որ ընտրություններից հետո կկարողանան «լուրջ հաջողությունների» հասնել:
«Ակնկալվում է նախագահների մակարդակով գործընթացի դանդաղեցում ակնհայտ պատճառներով՝ Հայաստանում նախագահական ընտրությունների, դրանից հետո Ադրբեջանում նախագահական ընտրությունների: Բայց, համենայն դեպս, պրոցեսը չի ընդհատվի», - ասաց Օսկանյանը: - «Նախագահների ներկայացուցիչների մակարդակով, երեւի, կլինեն ավելի ակտիվ եւ ավելի հաճախակի հանդիպումներ»:
Քոչարյանն ու Ալիեւը վստահ են, որ հաղթելու են ընտրություններում: Երկու նախագահները, ըստ հաղորդումների, կարծես թե մոտ էին խնդրի կարգավորմանը 2001 թվականի գարնանը Փարիզի եւ Քի Ուեսթի բանակցություններից հետո: Հայաստանի պաշտոնյաները հետագայում մեղադրեցին Ալիեւին ձեռքբերված պայմանավորվածություններից հրաժարվելու համար:
«Եթե Ադրբեջանն ընդուներ առաջարկված կարգավորումը, մենք արդեն խաղաղության համաձայնագրի իրագործման ճանապարհի կեսն անցած կլինեինք», - ասել էր Հայաստանի նախագահը Եվրատլանտյան գործակցության խորհրդի նիստի իր ելույթում Պրահայում անցած նոյեմբերի 22-ին:
Ադրբեջանցի պաշտոնյաները, սակայն, պնդում են, թե էական պայմանավորվածություններ այդ ժամանակ ձեռք չէին բերվել:
Հրաչ Մելքումյան եւ Արմեն Զաքարյան, Երեւան