Անցած ուրբաթ Վիլնյուսում կայացած Եվրախորհրդի անդամ երկրների արտգործնախարարների խորհրդակցության ժամանակ ստորագրման համար բացված թիվ 13 արձանագրությամբ 36 երկրների ներկայացուցիչներ խստացրին Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայով նախատեսված մահապատժի արգելքը:
Լիտվայի մայրաքաղաքում ստորագրված թիվ 13 արձանագրությունը արգելում է մահապատժի կիրառումը անգամ պատերազմի, պատերազմի մոտալուտ սպառնալիքի կամ «բացառիկ հանգամանքների» դեպքում:
Արձանագրությունը հրաժարվել են ստորագրել Ալբանիան, Հայաստանը, Ադրբեջանը, Ռուսաստանը, Թուրքիան, Բուլղարիան, Խորվաթիան եւ Սլովակիան:
«Մինչ թիվ 13 արձանագրության ստորագրումը Հայաստանը Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ արձանագրությունը վավերացնելու խնդիր ունի», - «Ազատություն» ռադիոկայանին երկուշաբթի օրը ասաց Վիլնյուսում Հայաստանի պատվիրակությունը ղեկավարած փոխարտգործնախարար Արմեն Մարտիրոսյանը:
Ժամանակին 6-րդ արձանագրության վավերացման ձգձգումը պատճառաբանվեց տեխնիկական պատճառներով: Հայաստանում ներկա դրությամբ մահապատիժը վերացնելու դեպքում, ինչը Եվրախորհրդի առջեւ մեր ստանձնած պարտավորություններից է, մինչեւ ցմահ բանտարկություն նախատեսող նոր քրեական օրենսգրքի ընդունումը բարձրագույն պատժաչափը կլիներ 15 տարվա ազատազրկումը:
Ինչ վերաբերում է 13-րդ արձանագրությանը, որն ավելի է խստացնում մահապատժի արգելքը, ապա խնդիրը երկրի ներսում անգամ դեռեւս չի քննարկվել:
«Այսօրվա դրությամբ մենք վերապահումներ ունենք», - ասաց Արմեն Մարտիրոսյանը: - «Քանի որ տարածաշրջանում կան որոշակի վիճահարույց հարցեր, քաղաքական կոնֆլիկտներ»:
Ու թեպետ Հայաստանը հանդես է գալիս կոնֆլիկտները քաղաքական ճանապարհներով լուծելու օգտին, սակայն, նկատի առնելով Ադրբեջանում հնչող ռազմաշունչ կոչերը, պաշտոնական Երեւանը չի համարում, որ այդ հարցում պետք է շտապել, մանավանդ որ «Հայաստանի պարտավորություններից է միայն 6-րդ արձանագրությունը: 13-րդը պարտավորություն չի հանդիսանում»:
Արմեն Զաքարյան, Երեւան
Լիտվայի մայրաքաղաքում ստորագրված թիվ 13 արձանագրությունը արգելում է մահապատժի կիրառումը անգամ պատերազմի, պատերազմի մոտալուտ սպառնալիքի կամ «բացառիկ հանգամանքների» դեպքում:
Արձանագրությունը հրաժարվել են ստորագրել Ալբանիան, Հայաստանը, Ադրբեջանը, Ռուսաստանը, Թուրքիան, Բուլղարիան, Խորվաթիան եւ Սլովակիան:
«Մինչ թիվ 13 արձանագրության ստորագրումը Հայաստանը Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 6-րդ արձանագրությունը վավերացնելու խնդիր ունի», - «Ազատություն» ռադիոկայանին երկուշաբթի օրը ասաց Վիլնյուսում Հայաստանի պատվիրակությունը ղեկավարած փոխարտգործնախարար Արմեն Մարտիրոսյանը:
Ժամանակին 6-րդ արձանագրության վավերացման ձգձգումը պատճառաբանվեց տեխնիկական պատճառներով: Հայաստանում ներկա դրությամբ մահապատիժը վերացնելու դեպքում, ինչը Եվրախորհրդի առջեւ մեր ստանձնած պարտավորություններից է, մինչեւ ցմահ բանտարկություն նախատեսող նոր քրեական օրենսգրքի ընդունումը բարձրագույն պատժաչափը կլիներ 15 տարվա ազատազրկումը:
Ինչ վերաբերում է 13-րդ արձանագրությանը, որն ավելի է խստացնում մահապատժի արգելքը, ապա խնդիրը երկրի ներսում անգամ դեռեւս չի քննարկվել:
«Այսօրվա դրությամբ մենք վերապահումներ ունենք», - ասաց Արմեն Մարտիրոսյանը: - «Քանի որ տարածաշրջանում կան որոշակի վիճահարույց հարցեր, քաղաքական կոնֆլիկտներ»:
Ու թեպետ Հայաստանը հանդես է գալիս կոնֆլիկտները քաղաքական ճանապարհներով լուծելու օգտին, սակայն, նկատի առնելով Ադրբեջանում հնչող ռազմաշունչ կոչերը, պաշտոնական Երեւանը չի համարում, որ այդ հարցում պետք է շտապել, մանավանդ որ «Հայաստանի պարտավորություններից է միայն 6-րդ արձանագրությունը: 13-րդը պարտավորություն չի հանդիսանում»:
Արմեն Զաքարյան, Երեւան