«Եթե ամերիկյան Կոնգրեսի 907 բանաձեւի լրամշակման տեքստում Ղարաբաղի նկատմամբ ագրեսիայի բացառումը տեղ չգտնի, ապա մենք այլ կերպ չենք կարող դա դիտել, քան որպես հնարավոր ագրեսիայի հովանավորչություն», - այսօր ասել է Ազգային ժողովի պաշտպանության եւ ազգային անվտանգության հարցերով մշտական հանձնաժողովի նախագահ, Դաշնակցության բյուրոյի անդամ Վահան Հովհաննիսյանը, ավելացնելով, որ հատկապես թուրք֊ադրբեջանական լոբբիի ճնշման տակ միտում կա Ղարաբաղին վերաբերող հիշատակումը հանել փաստաթղթից:
Հոկտեմբերի 24-ին Միացյալ Նահանգների Սենատը ընդառաջեց նախագահ Ջորջ Բուշին եւ փոփոխություն մտցրեց «Ազատության աջակցման ակտի» 907 բանաձեւում: 1992 թվականից գործող այդ բանաձեւը արգելում էր ամերիկյան կառավարությանը օգնություն տրամադրել Ադրբեջանի կառավարությանը: Նախագահ Բուշը, վկայակոչելով ազգային շահերը, Սենատից պահանջել էր վերանայել այդ բանաձեւը, որպեսզի Միացյալ Նահանգները կարողանա ռազմական համագործակցություն հաստատել Ադրբեջանի հետ՝ հակաահաբեկչական պատերազմում: Ամերիկյան Սենատի ընդունած այս լրամշակումը դեռեւս հարկ է, որ ընդունի Ներկայացուցիչների պալատը:
Ըստ լրամշակման, մինչեւ 2002 թվականի վերջը նախագահ Բուշը իրավունք է ստանում Ադրբեջանին՝ հակաահաբեկչական պայքարում աջակցելու համար, ռազմական եւ այլ կարգի օգնություն տրամադրել, եթե՝ դա չի ենթադրի հարձակում Հայաստանի դեմ, չի վտանգի Ղարաբաղի խնդրի խաղաղ կարգավորումը եւ անհրաժեշտ է Ադրբեջանի սահմանների պաշտպանության համար:
Ըստ Վահան Հովհաննիսյանի, Հայաստանի դեմ հարձակման արգելքն անիմաստ է առանց Լեռնային Ղարաբաղին վերաբերող կետի: «Քանի որ Ադրբեջանի՝ չնայած սխալ, պատկերացմամբ, Ղարաբաղն իր սահմանների մեջ է, ուրեմն սա կարող է հրավերք կամ դրդում լինի Ադրբեջանի կողմից», - ասաց Վահան Հովհաննիսյանը:
Նրա կարծիքով, Հայաստանի գործադիր, օրենսդիր իշխանությունները՝ ամերիկյան բարեկամներին հակաահաբեկչական պայքարում չխանգարելու համար չսրեցին հարցը, եւ ըմբռնումով մոտեցան 907 բանաձեւի լրամշակմանը, սակայն հիմա մտահոգությունն առավել մեծացել է: Հովհաննիսյանը, ասելով, որ իր կարծիքը կիսում են իր ղեկավարած հանձնաժողովի գրեթե բոլոր անդամները, ավելացրեց նաեւ, թե ինքը լուրջ հիմքեր ունի ասելու, որ «մեր գործադիր իշխանությունը նույն այս տեսակետին է»:
Առայժմ հրապարակված պաշտոնական Երեւանի տեսակետները 907 բանաձեւի լրամաշակման մասին բացասական երանգ չեն պարունակել: Նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի խոսնակ Վահե Գաբրիելյանը՝ «Ազատություն» ռադիոկայանի հարցին, թե արդյո՞ք գործադիր իշխանությունների տեսակետն այս հարցում փոխվել է, ժխտական պատասխան տվեց:
Ռուզան Խաչատրյան, Երեւան
Հոկտեմբերի 24-ին Միացյալ Նահանգների Սենատը ընդառաջեց նախագահ Ջորջ Բուշին եւ փոփոխություն մտցրեց «Ազատության աջակցման ակտի» 907 բանաձեւում: 1992 թվականից գործող այդ բանաձեւը արգելում էր ամերիկյան կառավարությանը օգնություն տրամադրել Ադրբեջանի կառավարությանը: Նախագահ Բուշը, վկայակոչելով ազգային շահերը, Սենատից պահանջել էր վերանայել այդ բանաձեւը, որպեսզի Միացյալ Նահանգները կարողանա ռազմական համագործակցություն հաստատել Ադրբեջանի հետ՝ հակաահաբեկչական պատերազմում: Ամերիկյան Սենատի ընդունած այս լրամշակումը դեռեւս հարկ է, որ ընդունի Ներկայացուցիչների պալատը:
Ըստ լրամշակման, մինչեւ 2002 թվականի վերջը նախագահ Բուշը իրավունք է ստանում Ադրբեջանին՝ հակաահաբեկչական պայքարում աջակցելու համար, ռազմական եւ այլ կարգի օգնություն տրամադրել, եթե՝ դա չի ենթադրի հարձակում Հայաստանի դեմ, չի վտանգի Ղարաբաղի խնդրի խաղաղ կարգավորումը եւ անհրաժեշտ է Ադրբեջանի սահմանների պաշտպանության համար:
Ըստ Վահան Հովհաննիսյանի, Հայաստանի դեմ հարձակման արգելքն անիմաստ է առանց Լեռնային Ղարաբաղին վերաբերող կետի: «Քանի որ Ադրբեջանի՝ չնայած սխալ, պատկերացմամբ, Ղարաբաղն իր սահմանների մեջ է, ուրեմն սա կարող է հրավերք կամ դրդում լինի Ադրբեջանի կողմից», - ասաց Վահան Հովհաննիսյանը:
Նրա կարծիքով, Հայաստանի գործադիր, օրենսդիր իշխանությունները՝ ամերիկյան բարեկամներին հակաահաբեկչական պայքարում չխանգարելու համար չսրեցին հարցը, եւ ըմբռնումով մոտեցան 907 բանաձեւի լրամշակմանը, սակայն հիմա մտահոգությունն առավել մեծացել է: Հովհաննիսյանը, ասելով, որ իր կարծիքը կիսում են իր ղեկավարած հանձնաժողովի գրեթե բոլոր անդամները, ավելացրեց նաեւ, թե ինքը լուրջ հիմքեր ունի ասելու, որ «մեր գործադիր իշխանությունը նույն այս տեսակետին է»:
Առայժմ հրապարակված պաշտոնական Երեւանի տեսակետները 907 բանաձեւի լրամաշակման մասին բացասական երանգ չեն պարունակել: Նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի խոսնակ Վահե Գաբրիելյանը՝ «Ազատություն» ռադիոկայանի հարցին, թե արդյո՞ք գործադիր իշխանությունների տեսակետն այս հարցում փոխվել է, ժխտական պատասխան տվեց:
Ռուզան Խաչատրյան, Երեւան