Կոտայքի մարզկենտրոն Հրազդան քաղաքի բնակիչները դեմ են մոտ ապագայում քաղաքի անմիջական հարեւանությամբ գտնվող երկաթահանքի շահագործմանը:
Հինգշաբթի օրը հրազդանցիների եւ բնապահպանական մի շարք կազմակերպությունների ներկայացուցիչների մասնակցությամբ տեղի ունեցած բողոքի հանրահավաքի ժամանակ բնակիչներն ասում էին, որ եթե չինական ընկերությանը պատկանող երկաթահանքը շահագործվի, ապա «հաշված տարիներ անց կարելի է ամբողջությամբ խաչ քաշել Հրազդանի եւ մերձակա բնակավայրերի վրա»:
Հիշեցնենք, որ այս տարեսկզբին չինական «Fortune Oil» ընկերությունը հայկական «Նագին» կոչվող ընկերությունից ձեռք է բերել Հրազդանի երկաթահանքի բաժնետոմսերի գերակշիռ մասը եւ ամենամոտ ապագայում պատրաստվում է շահագործել քաղաքին գրեթե կպած հանքավայրը:
Հրազդանցիները բողոքի ակցիայի ընթացքում իրենց տարակուսանքն էին հայտնում այն մասին, որ իրենց կարծիքը բացարձակապես ոչ ոք հաշվի չի առել: Իսկ բնապահպանական ակտիվիստները ներկայացրին այն վտանգները, որոնք կառաջանան հանքի շահագործման արդյունքում:
«Հանքավայրը գտնվում է Հրազդան քաղաքի սրտում եւ տներից հեռու է ընդամենը 630-650 մետր, որը բնապահպանական որեւէ նորմի մեջ չի տեղավորվում: Հանքը արդյունահանվելու է բաց եղանակով, որի արդյունքում մեծ քանակությամբ թունավոր փոշի է առաջանալու, եւ մենք շնչելու ենք», - ասաց «Երեխաների աջակցության հիմնադրամ» կազմակերպության գործադիր տնօրեն, բնապահպանական ակտիվիստ Կամո Առաքելյանը:
Բնապահպանական մեկ այլ ակտիվիստ, «Հանուն մարդկային կայուն զարգացման» հասարակական կազմակերպության նախագահ Կարինե Դանիելյանի գնահատմամբ` այս հանքի առաջիկա շահագործումն «արդեն ոչ մի բանականության մեջ չի տեղավորվում»:
«Ընդհանուր առմամբ` Հայաստանի մի մասը դառնում է բաց հանքը, մյուս կեսը` պոչամբար», - ասաց Դանիելյանը «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում:
Հրազդանի բնակիչների եւ բնապահպանական ակտիվիստների մտահոգությունների առնչությամբ «Ազատություն» ռադիոկայանին պարզաբանումներ տվեց Բնապահպանության նախարարության Բնապահպանական պետական տեսչության պետի տեղակալ Մարզպետ Քամալյանը: Նա փոխանցեց, որ հանքավայրը շահագործելու համար նախարարությունը դեռեւս 2008 թվականին տվել է դրական եզրակացություն: Եզրակացությունը, սակայն, ըստ Քամալյանի, միայն հանքի շահագործման մասին է, եւ խոսք չի գնում հանքանյութի հետագա վերամշակման մասին: Ըստ նրա` դրա հետ կապված պետք է լինի նոր նախագիծ եւ կատարվի նոր փորձաքննություն:
«Երբ որ կանցնի փորձաքննությունը, այդ դեպքում նրանք իրավունք կունենան վերամշակում իրականացնել», - ասաց Քամալյանը:
Իսկ բողոքի ակցիայի մասնակիցները որոշեցին, որ կստեղծեն նախաձեռնող խումբ, որը այդ խնդիրը կներկայացնի դատական ատյաններում:
Հինգշաբթի օրը հրազդանցիների եւ բնապահպանական մի շարք կազմակերպությունների ներկայացուցիչների մասնակցությամբ տեղի ունեցած բողոքի հանրահավաքի ժամանակ բնակիչներն ասում էին, որ եթե չինական ընկերությանը պատկանող երկաթահանքը շահագործվի, ապա «հաշված տարիներ անց կարելի է ամբողջությամբ խաչ քաշել Հրազդանի եւ մերձակա բնակավայրերի վրա»:
Հիշեցնենք, որ այս տարեսկզբին չինական «Fortune Oil» ընկերությունը հայկական «Նագին» կոչվող ընկերությունից ձեռք է բերել Հրազդանի երկաթահանքի բաժնետոմսերի գերակշիռ մասը եւ ամենամոտ ապագայում պատրաստվում է շահագործել քաղաքին գրեթե կպած հանքավայրը:
Հրազդանցիները բողոքի ակցիայի ընթացքում իրենց տարակուսանքն էին հայտնում այն մասին, որ իրենց կարծիքը բացարձակապես ոչ ոք հաշվի չի առել: Իսկ բնապահպանական ակտիվիստները ներկայացրին այն վտանգները, որոնք կառաջանան հանքի շահագործման արդյունքում:
«Հանքավայրը գտնվում է Հրազդան քաղաքի սրտում եւ տներից հեռու է ընդամենը 630-650 մետր, որը բնապահպանական որեւէ նորմի մեջ չի տեղավորվում: Հանքը արդյունահանվելու է բաց եղանակով, որի արդյունքում մեծ քանակությամբ թունավոր փոշի է առաջանալու, եւ մենք շնչելու ենք», - ասաց «Երեխաների աջակցության հիմնադրամ» կազմակերպության գործադիր տնօրեն, բնապահպանական ակտիվիստ Կամո Առաքելյանը:
Բնապահպանական մեկ այլ ակտիվիստ, «Հանուն մարդկային կայուն զարգացման» հասարակական կազմակերպության նախագահ Կարինե Դանիելյանի գնահատմամբ` այս հանքի առաջիկա շահագործումն «արդեն ոչ մի բանականության մեջ չի տեղավորվում»:
«Ընդհանուր առմամբ` Հայաստանի մի մասը դառնում է բաց հանքը, մյուս կեսը` պոչամբար», - ասաց Դանիելյանը «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում:
Հրազդանի բնակիչների եւ բնապահպանական ակտիվիստների մտահոգությունների առնչությամբ «Ազատություն» ռադիոկայանին պարզաբանումներ տվեց Բնապահպանության նախարարության Բնապահպանական պետական տեսչության պետի տեղակալ Մարզպետ Քամալյանը: Նա փոխանցեց, որ հանքավայրը շահագործելու համար նախարարությունը դեռեւս 2008 թվականին տվել է դրական եզրակացություն: Եզրակացությունը, սակայն, ըստ Քամալյանի, միայն հանքի շահագործման մասին է, եւ խոսք չի գնում հանքանյութի հետագա վերամշակման մասին: Ըստ նրա` դրա հետ կապված պետք է լինի նոր նախագիծ եւ կատարվի նոր փորձաքննություն:
«Երբ որ կանցնի փորձաքննությունը, այդ դեպքում նրանք իրավունք կունենան վերամշակում իրականացնել», - ասաց Քամալյանը:
Իսկ բողոքի ակցիայի մասնակիցները որոշեցին, որ կստեղծեն նախաձեռնող խումբ, որը այդ խնդիրը կներկայացնի դատական ատյաններում:
